Beleidskader Gezondheid 2021-2030

Voorzitter,

Ik wil eerst wat kwijt over de situatie rond het coronavirus. Die situatie is zeer zorgelijk. Het dringende advies van de Rijksoverheid luidt: werk thuis. Helaas besliste een meerderheid van het Presidium afgelopen maandag dat er door de Staten toch fysiek, in het provinciehuis, wordt vergaderd. D66 legt zich daarbij neer, maar we vinden het lastig uit te leggen.

Als Staten moeten wij het goede voorbeeld geven, vinden wij. In dit Beleidskader Gezondheid komt nadrukkelijk aan de orde wat de relatie is tussen de coronapandemie en het welzijn, het sociale leven en de economie in Brabant. Thuiswerken is een belangrijke maatregel tegen de verspreiding van het virus. En de Staten kunnen best vanaf huis vergaderen. Dat hebben we een half jaar geleden ook gedaan. Toen hebben we volledig digitaal vergaderd. De besmettingscijfers zijn weer net zo zorgelijk. Om diverse redenen was ikzelf vandaag liever thuisgebleven. En ja, een jonger fractielid had mijn woordvoering bij dit Beleidskader over kunnen nemen. Maar is dat wat we willen?

We hebben het nota bene over Gezondheid. Over positieve gezondheid voor de Brabander. Met de nadruk op veerkracht, eigen regie en aanpassingsvermogen. Maar we zijn samen verantwoordelijk.
 
Gezondheid en Brede Welvaart gaan vooral over de kwaliteit van het leven, over welzijn en het bevorderen van gezondheid. Dat draagt bij aan geluk, veerkracht, vitaliteit, productiviteit en aan het functioneren van de Brabantse samenleving. Het gaat hier wederom om meekoppelkansen. Meekoppelkansen zien, en meekoppelkansen benutten.

D66 stelt Brede Welvaart en Gezondheid in alles centraal. Brabant kent een aantal stevige gezondheidsuitdagingen. Die hebben vooral te maken met de intensievere benutting van ruimte en met klimaatverandering. Schone lucht, waarin mensen zich gezond kunnen bewegen, is volgens D66 letterlijk van levensbelang. Ik kreeg vorige week een telefoontje van kennissen uit Helmond. Ze meldden dat ze gaan emigreren naar Zuid-Italië. Elke keer als ze terug in Nederland komen, krijgen ze  onmiddellijk luchtwegproblemen. Problemen die ze in Zuid-Italië niet ervaren. “Ine, doe iets aan de luchtkwaliteit in Brabant!”

Voorzitter, willen we de ambitie van dit ‘Beleidskader Gezondheid 2021-2030, elke Brabander drie gezonde levensjaren erbij’, halen, dan moeten we de luchtkwaliteit serieus verbeteren.

D66 vindt het goed dat er vanuit brede welvaart en gezondheid toegewerkt wordt naar een handzame monitor die ons inzicht geeft. Helaas ontbreekt dat inzicht nu nog.

Dit beleidskader loopt door alle provinciale programma’s heen. Dat vergt een integrale benadering van onze opgaven in landbouw, energie en mobiliteit. Dat betekent Gezondheid en Brede Welvaart structureel meenemen als belangrijke wegingsfactoren bij keuzes. Koppel daarom dit beleidskader expliciet aan normen en aan andere beleidskaders. Stel concrete doelen en maatregelen vast. Ook om PS voldoende in positie te brengen om te kunnen kaderstellen en te kunnen controleren.

Zorg voor meer groen rond dorpen, steden en stallen. En voor een goede laadinfrastructuur. Goed om gisteren te lezen dat er de komende jaren duizenden nieuwe laadpunten bijkomen in Brabant.
En als er meer en betere fiets- en wandelroutes komen, wordt het nog gemakkelijker. Dan krijgen we verminderde concentratie van fijnstof, een betere luchtkwaliteit, meer lichaamsbeweging en een betere gezondheid.

D66 ziet ook kansen voor ‘sociaal groen’: aan het samen vergroenen van terreinen van zorginstellingen en schoolpleinen. Of aan bedrijventerreinen groener, klimaatvriendelijker en biodiverser maken.

Hoge concentraties van stikstof en fijnstof in de veedichte gebieden moeten we voorkomen en verminderen. Als we inzetten op extensivering, op grondgebondenheid en op minder vee in Brabant, dragen die maatregelen ook bij aan verkleining van het stikstofprobleem op de natuur.

Voorzitter, ik rond af met een vraag over meekoppelkansen die ik de gedeputeerde ook al stelde in de themavergadering, maar waar ze toen nog even geen reactie op had: als u vanuit Gezondheid zo hoog inzet op meekoppelkansen, waarom is dan op de door PS aangenomen motie Gezond Wonen in Brainport, ingediend door CDA, D66 en Partij voor de Dieren, alleen gereageerd vanuit Mobiliteit, zonder Leefkwaliteit daarin mee te nemen?