Op 28 januari stond in de Volkskrant een artikel over de slechte staat van transparantie van het gebruik van algoritmes en AI door de overheid. Vijf jaar geleden is hiervoor door het kabinet een register geopend voor alle overheden om een volgende toeslagenaffaire te voorkomen. Het register heeft het doel het vertrouwen in de overheid te vergroten, het versterken van de positie van burgers en bedrijven en meer controleerbaarheid, duidelijkheid, uitlegbaarheid en transparantie. De gemeente Aalten heeft niets in het algoritme register opgenomen.

Voorbeelden

Zo heeft de gemeente Oss bijvoorbeeld het geautomatiseerde proces voor het ‘identificeren en anonimiseren van privacygevoelige informatie in documenten’ opgenomen. Ook in Aalten wordt persoonlijke informatie in documenten met een automatisch proces zwartgelakt.

Ook zijn er verschillende gemeenten die het gebruik van de AI tool zoals Co-pilot hebben opgenomen. Doetinchem heeft gebruik van Open AI chatbot. Gemeente Zundert gebruikt een algoritme om mensen die in armoede dreigen te raken zo vroeg mogelijk op te sporen.

Maar ook geautomatiseerde controle van identiteitsbewijzen, controle op persoonsgegevens bij online aanvraag van burgerzakenproducten, rekenregels voor belastinggrondslagen en normen voor uitkeringen en het geautomatiseerd bepalen welke bewoners stemgerechtigd zijn voor verkiezingen.

Vragen

Op de vraag van D66 waarom Aalten niet mee doet aan het algoritme register, gaf de wethouder aan dat er wel naar gekeken is maar de veronderstelling was dat er geen registratieplicht was. De wethouder beloofde de voorbeelden mee te nemen en hier nogmaals naar te kijken.