D66 stemt tegen hogere woningprijscategorieën: starters zijn de dupe, ontwikkelaars de winnaars

Voor D66 ontbrak elke handreiking naar starters vanuit de aanpassing van de woonvisie. Een amendement dat we samen met de SP indienden om hier wel expliciet naar te streven, door een evenwichtige verdeling van de woningen te realiseren vanaf 255.000 euro tot 300.000 euro, behaalde geen meerderheid. Hoewel de coalitie en het college aangaven te ‘streven naar een trapsgewijze verdeling’ werd tijdens de raadsvergadering door de grootste coalitiepartij GB bevestigd dat zij verwacht dat vrijwel alle woningen in deze categorie wel rond 300.000 euro zullen gaan kosten. Voor zover bekend is er geen enkele gemeente in Nederland waar een betaalbare woning 300.000 euro mag kosten. Voor geen enkele starter is een woning van 300.000 euro een betaalbare woning, zeker niet vanwege de gestegen rente. Starters kunnen juist steeds minder lenen en Vught kiest er dus voor om tóch de prijzen fors te laten stijgen. Kortweg: er gaat de komende jaren alleen nog maar gebouwd worden voor vermogende mensen. Starters hebben het nakijken en leggen een extra druk op de toch al beperkte groei van het aantal sociale huurwoningen.
Voor D66 was juist een gezamenlijke inspanning van ontwikkelaars en de gemeente, bijvoorbeeld door structurele instrumenten te ontwikkelen om op zijn minst een deel van de woningen toch aanzienlijk betaalbaarder te maken, noodzakelijk om te kunnen instemmen met het raadsvoorstel. “Zeker ook gezien het feit dat er al blijkbaar door het college ruimte is geboden aan ontwikkelaars om op de nieuwe categorieën voor te sorteren”, aldus fractievoorzitter Dion Meuwissen: “Met de hoge bouwkosten op dit moment zijn er ook instrumenten denkbaar vanuit de gemeente. Zodat het niet alleen studio’s maar ook volwaardige woningen kunnen zijn.”

D66 heeft zich ook verbaasd over het feit dat ook in projecten die reeds zijn aangenomen de nieuwe woningprijscategorieën met terugwerkende kracht mogen worden toegepast. “Zo betaal je dus voor een al eerder qua prijs vastgestelde woning ineens meer zonder dat er iets aan de woning is veranderd”, aldus raadslid Pieter van de Meerakker. “Dat is toch niet uit te leggen?”
Overigens heeft D66 ook grote bezwaren tegen het jaarlijks standaard indexeren van de woningprijscategoriëen met de CAO-loonindex. Hoewel op dit punt zou de raad jaarlijks zou kunnen ingrijpen, heeft de systematiek als zodanig geen enkele relatie met bouwkosten of de hoogte van de hypotheekrente.

Vergeleken met 2018 zijn de bouwkosten in ons land volgens het CBS met gemiddeld 4.5% per jaar gestegen. De prijscategorie voor goedkope woningen in Vught is in daarentegen in dezelfde periode met 8.5% per jaar gestegen, ofwel een bijna dubbel zo hoog percentage. Ook lijken niet alle bouwkosten meer te stijgen. De prijs van houten bouwmaterialen ligt bijvoorbeeld weer op hetzelfde niveau als begin 2021, bleek uit recente cijfers.

Het college zegde toe op vraag van D66 om voor de categorie middelduur naast categorieën voor de koopprijzen ook te gaan kijken naar de mogelijkheden voor huurprijscategorieën. Deze ontbreken nu, en de huurprijzen zijn afhankelijk van afspraken die worden gemaakt met de ontwikkelaars. Bij de evaluatie van de woonvisie in het tweede kwartaal 2024 zal de raad hier nader over worden geïnformeerd.