Sociaal domein

D66 wil gelijke kansen voor iedereen. Het credo: laat iedereen vrij, maar niemand vallen.
Elke dag opnieuw zijn inwoners in Hulst hard aan het werk voor een ander. Of het nu gebeurt in de reguliere zorg, de mantelzorg, de jeugdzorg of de zorg voor mensen met een beperking. De gemeente heeft een belangrijke taak om iedereen die hulp nodig heeft te ondersteunen, in plaats van hen tegen te werken met overbodige regels. 
 
Sinds een paar jaar zijn gemeenten verantwoordelijk voor drie wetten binnen het Sociaal Domein: de Jeugdwet, de wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de Participatiewet.
 
Jeugdwet
Kinderen verdienen gelijke kansen op een goede start. En soms is in een gezin extra hulp bij de opvoeding hard nodig. Bijvoorbeeld bij opvoedvragen, een trauma of echtscheiding. Sommige kinderen worden geboren met een (psychische) aandoening of krijgen er een in hun jeugd. Al deze kinderen vallen onder de Jeugdwet en de zorg van de gemeente. Falend beleid kan enorme gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind en vanuit het oogpunt van kansengelijkheid is dat onverteerbaar.  
Jongeren zijn gebaat bij een vroege signalering van mogelijke maatschappelijke problemen. D66 wil daarom dat de gemeente op alle terreinen van jeugdbeleid een preventief en actief beleid voert om een beroep op de Jeugdwet zoveel mogelijk te voorkomen. Dat geldt zowel voor onderwijs, denk aan achterstandenbeleid, schooluitval en aan toegankelijk volwassenonderwijs. Samenwerking tussen verschillende instanties moet soepel verlopen, maatwerk is de norm. D66 vindt monitoring en periodieke evaluatie nodig om te ontdekken waar verbeteringen in beleid en in uitvoering mogelijk zijn.
Deze benadering moet latere problemen voorkomen en is ook noodzakelijk om de kosten van zwaardere jeugdzorg beheersbaar te houden. Hierom wil D66 continu onderzoeken of bestaand beleid goed functioneert en effectief genoeg is. Dit geldt o.a. voor toegang tot het Centrum voor Jeugd en Gezin. De gemeente zal dit beleid en deze aanpak laagdrempelig en toegankelijk maken.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Ouderen met een beperking(en) blijven langer in hun eigen woning wonen. Dit houdt in dat er meer beroep zal worden gedaan op hulp van derden. Informele hulp, zoals mantelzorg, is daarbij van onschatbare waarde, maar niet altijd voldoende. Dit maakt professionele zorg noodzakelijk. Daarnaast vindt D66 het belangrijk om de (maatschappelijke) betrokkenheid van ouderen te behouden en te vergroten. Een belangrijk aandachtspunt is de bestrijding van eenzaamheid. Het gemeentelijk welzijnsbeleid richt zich op sociaal-culturele activiteiten, sport & bewegen, gezondheidszorg). Ook hier geldt de noodzaak van bekendheid van en toegankelijkheid tot voorzieningen.
De uitvoeringskosten van het WMO-beleid blijken hoger uit te pakken dan de verwachting was. Een integrale benadering door betrokken instanties en mantelzorgers is nodig om deze kosten in de hand te houden.

Participatiewet
Wie werkt voelt zich beter. Werk biedt niet alleen bestaanszekerheid, het is ook een belangrijke balans voor sociale contacten en individuele ontwikkeling. Iedereen heeft talent en we kunnen meer doen om mensen de mogelijkheid te geven hun talent goed te ontwikkelen.
 
Iedereen is uniek en elke situatie vraagt om maatwerk. D66 wil dat de gemeente ruimte krijgt om maatwerk te bieden bij de begeleiding van inwoners in een uitkeringssituatie. Hierbij bestaat ook de mogelijkheid om verplichtingen op te leggen. 
 
Niet iedereen kan in een reguliere baan aan de slag. Ook voor deze mensen kan werk een belangrijke bijdrage leveren aan sociale contacten, ontwikkeling en het feit dat je zelf je inkomen verdient. Het uitgangspunt moet zijn dat iedereen recht heeft op werk. Hierin speelt de gemeente een belangrijke rol. Bijvoorbeeld door te zorgen voor basisbanen voor mensen die niet in een reguliere baan aan het werk kunnen. Beschutte werkplekken, goede structurele beschikbaarheid van detacheringsfaciliteiten, loonkostensubsidie en jobcoaching.   
    
De gemeente speelt ook een rol in het voorkomen van schooluitval. Om lage of onvoldoende startkwalificaties bij het zoeken naar een baan te voorkomen. Waar dit niet mogelijk is kan volwassenenonderwijs een oplossing bieden. D66 wil onderzoeken of dit effectiever kan worden georganiseerd. Daarbij moet er aandacht zijn voor stages en voor gesubsidieerde plaatsingsmogelijkheden bij bedrijven en (semi-)overheden.
Dit geldt ook voor mensen met een arbeidsbeperking. Mensen met een arbeidsbeperking moeten geen uitzondering (meer) zijn binnen bedrijven en overheden. 
Overheden hebben de wettelijke taak en verantwoordelijkheid om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. D66 is van mening dat de Zeeuws-Vlaamse gemeenten hiervoor nog onvoldoende plaatsen realiseren. 
 
Mensen met een aangeboren of verworven beperking krijgen de noodzakelijke zorg om een zo zelfstandig mogelijk bestaan op te kunnen bouwen. D66 stimuleert en ondersteunt iedere mogelijke vorm van actieve of passieve participatie. Mensen met complexe problemen moeten niet van het kastje naar de muur worden gestuurd. Een speciale aandachtfunctionaris met doorzettingsmacht zal passend maatwerk aan kunnen bieden.

Armoedebeleid
Armoedebestrijding en het voorkomen van negatieve gevolgen van armoede zijn belangrijke beleidstaken van de gemeente. Beide vormen een belemmering voor volwaardige deelname aan de samenleving. De gemeente zal daarom aandacht hebben voor de financiële draagkracht en belasting van mensen die zich (tijdelijk) in een financiële noodsituatie bevinden. Daaronder valt ook de aanpak van schulden die zich richt op preventie van schulden en het ondersteunen en ontzorgen van mensen met schulden. De gemeente pakt deze taken in samenwerking met ketenpartners als scholen, woningbouwcorporaties, energiebedrijven en zorgverzekeraars op. D66 wil dat er nadrukkelijk wordt gekeken naar de samenhang tussen werkloosheid, schulden, gezondheid en gezinssituatie. De inzet van mensen en geld moet erop gericht zijn om de maatregelen te nemen met de grootste positieve impact op de situatie. Het kwijtschelden of opkopen van een schuld kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat er veel mindere andere problematiek is in een gezin. 
Recente landelijke onderzoeken laten zien dat ongeveer 10% van de huishoudens te maken heeft met een te hoge energierekening ten opzichte van het inkomen. En de verwachting is dat dit aantal zal stijgen nu de energieprijzen alleen maar stijgen. Deze ontwikkeling moet goed gemonitord worden om energiearmoede zoveel mogelijk te voorkomen. D66 vraagt de gemeente handreikingen uit het rapport van het Energie Centrum Nederland (ECN) waar mogelijk over te nemen en beleid te maken om inwoners zo goed en laagdrempelig mogelijk te informeren over manieren om energie te besparen en energiearmoede te bestrijden.