Bestuur Baanbrekers moet beter

Inleiding

Het bestuur over Baanbrekers wordt uitgevoerd door zes ‘vak’-wethouders en zes raadsleden, uit Heusden, Loon op Zand en Waalwijk. D66 vindt dat raadsleden daar niet in thuishoren.

Vooropgesteld:

Dit doet niets af aan onze overtuiging dat de raadsleden die tot nu toe deelgenomen hebben aan het Algemeen Bestuur van Baanbrekers, integer hebben gehandeld.

Achtergrond

Een gemeente wordt bestuurd door het college. De gemeenteraad controleert het bestuur, en heeft geen enkele bevoegdheid om zelf te besturen. Het college verdeelt de taken tussen de wethouders, maar werkt vanuit één gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Sociale zaken, arbeidsmarkt en werkgelegenheid is specialistisch werk, waar veel bij komt kijken. De gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waalwijk hebben in 2013 die activiteiten samengebracht in één organisatie: de ‘gemeenschappelijke regeling’ (GR) Baanbrekers.
Maar in 2013 is ook besloten om dat bestuur aan te vullen met raadsleden uit elk van de drie gemeenten. Die raadsleden krijgen daarmee naast hun controlerende taak, ook een bestuurstaak binnen het (inter-)gemeentelijk apparaat! En je kunt niet gelijktijdig bestuurder zijn èn controle uitoefenen op dat bestuur.
De regeling wordt op dit moment herzien op een aantal punten. Volgens het Raadsvoorstel is het AB tevreden over de werkwijze met raadsleden in het AB. Vrij vertaald: “Wij van WC-eend adviseren WC-eend”.

Wat zijn de bezwaren

Deze werkwijze is niet te tolereren, om een aantal redenen:

  • Het AB is eindverantwoordelijke voor de organisatie.
  • Het bestuur is een gezamenlijke verantwoordelijkheid: elk besluit is een collegiaal besluit, geen van de bestuursleden kan zich daaraan onttrekken. De raadsleden in het AB zijn dus medeverantwoordelijk voor alle bestuursbesluiten.
  • Nog erger wordt het, wanneer binnen het AB aan raadsleden bijzondere bestuurstaken worden toebedeeld, zoals deelname aan een stuurgroep voor de nieuwbouw.
  • De Gemeentewet bepaalt (Art. 13 lid 1 onder o.): “Een lid van de raad is niet tevens […] in dienst van de gemeente of uit anderen hoofde aan het gemeentebestuur ondergeschikt”. Een raadslid in het Algemeen Bestuur van het gemeentelijk apparaat Baanbrekers is hiermee in strijd. De functie biedt onvoldoende zelfstandige beslissingsruimte om verantwoordelijkheid te kunnen dragen.
  • Volgens de Gedragscode van Heusden 2013 wordt het “handelen van een politiek ambtsdrager gekenmerkt door onpartijdigheid, dat wil zeggen dat geen vermenging optreedt met oneigenlijke belangen en dat ook iedere schijn van een dergelijke vermenging wordt vermeden.”

Conclusie

De in 2013 gemaakte afspraken over deze vorm van besturen waren onjuist en moeten worden herzien. Als de raad over meer directe informatie wil beschikken, dan is een raadscommissie de passende vorm en niet het zelf gaan meebesturen.

D66 Heusden
9 februari 2022