Woordvoering begrotingsdebat 2024

Tijdens de raadsvergadering van 08 november behandelde de gemeenteraad van Groningen de begroting voor 2024. Benieuwd wat D66 hierover te zeggen had? Lees dan hieronder de woordvoering van fractievoorzitter en portefeuillehouder financiën, Jim Lo-A-Njoe, uit de eerste termijn en zijn reactie op anderen in de tweede termijn.

Eerste termijn

Voorzitter,

We herkennen ons inhoudelijk in veel van de ambities en doelen van dit college en we trekken in deze doelen graag samen op. Denk bijvoorbeeld aan biodiversiteit en klimaat, inclusief onderwijs met een steeds hoger gehalte Rijke Schooldag, de diversiteitsagenda met Roze Zaterdag en een goede monitoring van de ervaren veiligheid, creatieve broednesten zoals Niemeyer en een toffe Urban Sports agenda.

Maar, met de wijze waarop door de coalitie af en toe uitvoering wordt gegeven aan een deel van de ambities en doelen en de onderliggende houding, daar hebben wij moeite mee.
De coalitie vermeldt in haar coalitieakkoord dat “het verbeteren van de band tussen inwoners en overheid” één van haar belangrijkste ambities is.

“De gemeente kan het niet alleen”, zo valt te lezen in het akkoord, en daarom zoekt het college de samenwerking met haar inwoners en ondernemers. Maar daar zien we in veel gevallen bijzonder weinig van terug.

Het herwinnen van de openbare ruimte? Tuurlijk; schreeuwende, alles overheersende reclames aan banden leggen? Ja, dát zijn zaken die mijn fractie ook belangrijk vindt. En een reclamebelasting zou daar een rol in kunnen spelen. Maar zeker niet op de manier waarop de coalitie dat nu heeft gedaan.

Zij heeft de relatie met de lokale ondernemers zwaar beschadigd door hen onnodig en onhandig onder hoogspanning te zetten met een bestuurlijk knullig invoeringsproces van de reclamebelasting. Daarmee neemt zij het risico dat ondernemers de overheid niet meer als partner zien en zich terugtrekken uit allerlei samenwerkingen met de gemeente.

Gaat dit dan alleen over de reclamebelasting? Nee, want het is exemplarisch voor een houding die we ook in andere dossiers zien. Zeggen dat je wilt samenwerken, maar als het erop aankomt gewoon je eigen zin vanuit machtspolitiek doordrukken.

Voorzitter,

We hebben een enorme woningbouwopgave en we zullen alle zeilen bij moeten zetten om voldoende nieuwe woningen voor woningzoekenden te realiseren.

Wat dat vraagt is dat de gemeente goed samenwerkt met alle partners in de bouwketen.

Maar we proeven vanuit een deel van de coalitiefracties niets anders dan argwaan en wantrouwen als het gaat om projectontwikkelaars.
Voor succesvolle woningbouw zullen we echter ook samen met marktpartijen en corporaties moeten samenwerken. Want de gemeente kan het niet allemaal zelf.

We zien het ook met betrekking tot de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed.

Het college wil het bij voorkeur allemaal zelf doen, maar dat kost te veel tijd en gaat veel te langzaam. Als je inwoners mee laat helpen kun je grotere stappen maken en kom je verder. Maar dan moet je niets alles naar jezelf toe willen trekken.

We roepen de coalitie dus op om meer vertrouwen in onze inwoners en ondernemers te hebben en met ze samen te werken. Laat ze volop participeren. En dat geldt tenslotte zeer zeker ook voor het nemen van verantwoordelijkheid voor de landelijke opgaven waar we als gemeente een rol in hebben.

Wij vinden dat er nog meer ingezet moet worden op het voortzetten en verbeteren van eigen dienstverlening en het versterken van rechtsbescherming. Want wij blijven signalen ontvangen dat er ook inwoners zijn die zich NIET welkom of gehoord voelen door bijvoorbeeld WIJ Groningen of de gemeente.

En we vragen ons dan ook af hoe we zorgen dat we er ook voor deze mensen zijn?

Hoe beschermen we de rechten van inwoners en zetten we als gemeente een stap richting inwoners die op afstand staan? Mijn fractie is hierop aan het broeden en is van plan om later dit jaar met een initiatiefvoorstel te komen om informatie, advies en ondersteuning voor deze inwoners te versterken.

Voorzitter, door uitsluitend en halsstarrig vast te houden aan ideologische stellingnames die onderling zijn betrokken binnen de coalitie, liggen belangrijke zaken stil:

De coalitie gaat haar afvaldoelen voor 2030 (die wij steunen) zo niet halen, maar de PvdD zegt niet met een voorstel te willen komen dat zorgt voor 0kg restafval verbranden in 2030. Diftar wordt angstvallig vermeden…

Om hier meer sturing op te geven dienen wij vandaag de motie “Duurzaamheidsdoelen” in. Klimaatdoelen en ook woningbouwopgave bereik je sneller door betere samenwerking met externen, inclusief marktpartijen.

We worden geconfronteerd met complexe vraagstukken en cruciale transities. Kenmerkend daarvoor is dat je ze niet gewoonweg met een meerderheid vanuit machtspolitiek ‘even regelt’. Het vraagt om het zoeken naar verbinding en het durven luisteren naar de minderheid en naar de zachte stemmen in de samenleving.

Daarom stellen wij vandaag middels een motie voor om aan de slag te gaan met de netinfrastructuur. Maak deze mooi en duurzaam in samenwerking met inwoners en pas ze ruimtelijk op een acceptabele en slimme manier in. En we vragen het college om op termijn meer in te zetten op energieopslag in de wijk.

We denken dat als deze coalitie meer bereidheid durft te tonen om daadwerkelijk samen te werken en te luisteren naar onze inwoners en ondernemers, dat het echt anders en echt beter kan.

Maar dat vraagt dat je het bestuurlijk lef hebt om uit je stellingen te komen en soms iets niet of anders te doen dan je wellicht van plan was.

Als ondernemers, sportverenigingen en andere maatschappelijke organisaties zich volledig overvallen voelen door een reclamebelasting die veel verder reikt en meer sectoren treft dan een ieder had verwacht, dan vraagt dat echt luisteren, dat je je niet doof toont voor de enorme verontwaardiging en goede, alternatieve ideeën van ondernemers.

We werken dan aan dezelfde doelen en ambities, maar we behalen ze anders, omdat we het samen doen.

We zien dat het college het op wijkniveau soms wel kan. In bijvoorbeeld ‘Sterk Hoogkerk’ zagen we de gemeente echt samenwerken met inwoners en op een goede manier invulling geven aan participatie van inwoners door deze inwoners de ruimte te geven. Maar we zien ook dat dat nog niet lukt in alle wijken.

Ik wens deze coalitie en dit college in het belang van onze gemeente dan ook toe dat ze leert luisteren naar de geluiden in onze lokale samenleving, daadwerkelijk slaagt om te verbinden en daadwerkelijk invulling durft te geven aan dualisme.

Want alleen dan maken we SAMEN Groningen, groener, mooier, en gelukkiger.

Tweede termijn

Voorzitter,

We hebben vandaag 13 moties ingediend of mede ingediend en een deel van deze moties wordt teruggetrokken na toezeggingen van het college.

En dat is niet raar, want zoals ik in de 1e termijn ook al aangaf: we delen veel van de ambities en doelen van dit college omdat ze aansluiten op ons eigen gedachtegoed en visie. En we dragen graag bij aan aanscherpingen en verbeteringen van de voorstellen waarmee we die doelen en ambities kunnen verwezenlijken, ook al verschillen we dus regelmatig van mening over de manier waarop een en ander wordt uitgevoerd.

Maar, voorzitter,

Ondanks onze onderlinge meningsverschillen en kritiek op de uitvoering zou ik er toch ook op willen wijzen dat, hoe groot onze verschillen hier ook lijken en soms wellicht zelfs onoverbrugbaar, laten we ons alsjeblieft realiseren dat de veiligheid en de relatieve welvaart waarin we hier samenleven een zegen is.

Want wie kijkt naar ons gezamenlijk verleden, of wie wat verder over de grens kijkt, beseft dat onze vrede, veiligheid en welvaart niet vanzelfsprekend zijn.

Laten we dus niet vergeten…
Daarom herdenk ik morgen de Kristallnacht, en ben ik mij tevens bewust van wat er gebeurd is op 7 oktober en wat er nu gebeurt in Israël en Palestina.

Ik gedenk en erken ons koloniale verleden en vier de afschaffing van ons gezamenlijk slavernijverleden met Keti Koti. Ik sta jaarlijks stil bij de slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de gevolgen van de Japanse bezetting in het voormalig Nederlands-Indië.

We dienen daarom samen met de PvdD, PvdA en andere partijen, moties in die ervoor zorgen dat deze vieringen en herdenkingen komend jaar door kunnen gaan. Uiteraard zien we liever dat we dit uiteindelijk structureel regelen, en we hadden dit na de al-eerder-aangenomen moties eigenlijk ook al verwacht, maar dat is niet het geval.

Met deze moties wordt in ieder geval de viering tijdens het herdenkingsjaar voor Keti Koti veilig gesteld en herdenken we 15 augustus ook in 2024.

Ik nodig de mede indienende partijen van deze 2 moties uit om komend jaar samen een voorstel te schrijven dat de borging en dekking van deze herdenkingen en vieringen vanaf 2025 structureel regelt. We hebben het hier al heel vaak over gehad en als we het gewoon structureel uitvoeren dan is het niet meer nodig om er elke keer het debat over te voeren. Dit soort herdenkingen en vieringen zouden wat ons betreft niet politiek moeten zijn, maar een vaste gewoonte en deel van onze gemeentelijke jaarkalender.