Onze plannen in het kort

Beeld: Madeleine van der Raad

Een verkiezingsprogramma is vaak erg lang en staat vol met ingewikkelde termen. Daarom kunnen Groningers op deze pagina de plannen van D66 vinden in het kort. Onze plannen, kort maar krachtig.

Goed onderwijs voor iedereen

D66 wil dat mensen vrij zijn om zelf hun keuzes te maken. We laten iedereen vrij, maar laten niemand vallen. Dat begint al heel vroeg, bij de kinderen. Het mag niet uitmaken waar je bent geboren of waar je woont. Iedereen moet de kans krijgen om een leven lang te leren.

  • Voer de Rijke Schooldag in op alle scholen. Kinderen gaan dan de hele dag naar school. Tussen de middag krijgen ze een gezonde warme lunch. Na school doen ze mee aan culturele en sportactiviteiten. En er is gratis huiswerkbegeleiding. 
  • Maak de kinderopvang gratis voor alle kinderen. Ook als ouders niet werken. 
  • Bied op alle scholen gratis huiswerkbegeleiding aan. Op de basisschool en in het voortgezet onderwijs

Ruimte voor kunst en cultuur

Van kunst & cultuur worden we allemaal gelukkig. Helaas heeft de overheid niet veel geld over voor deze sector. D66 wil dat de gemeente meer doet om kunst & cultuur te ondersteunen. Dat is goed voor iedereen: voor het onderwijs, voor de economie en voor onze samenleving.

  • Zorg dat er aanbod voor al onze inwoners en niet alleen in de binnenstad.
  • Stimuleer culturele instellingen om meer te doen. Dan bereiken ze meer.
  • Bouw niet alleen een grote popzaal, maar breid ook de betaalbare kleine podia voor bands en amateurkunst uit.
  • Zorg dat er meer creatieve broedplaatsen komen. Plekken waar ondernemers en kunstenaars in vrijheid kunnen experimenteren.

Weerbaar, gezond en sportief

Een gezond leven, dat gunnen we iedereen. Daarvoor is een gezonde omgeving nodig, waar kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien. Waar onze inwoners in beweging komen. Ook als ze niet veel te besteden hebben. Wij willen dat de gemeente al onze inwoners, van jong tot oud, aanmoedigt om meer te bewegen. Bij een sportclub of in de openbare ruimte.

  • Bied jonge ouders meer hulp bij de opvoeding.
  • Geef mensen die in armoede leven meer hulp om gezonde keuzes te kunnen maken.
  • Zorg dat er meer openbare plekken komen waar onze inwoners gratis kunnen sporten en bewegen, zoals openbare fietsroutes, hardlooprondjes, boulderblokken, skate- en bootcamp-voorzieningen.
  • Werk samen met inwoners, scholen en sportaanbieders om het sporten en bewegen te stimuleren in wijken, buurten en dorpen. Bijvoorbeeld door samen te werken met scholen die al een Rijke Schooldag hebben.
  • Maak grote sportevenementen mogelijk in combinatie met recreatiesport en andere activiteiten.
  • Maak alle kantines en sportparken in onze gemeente rookvrij.

Beeld: Arend-Jan Wonink

Inclusief en divers

Een gezond leven, dat gunnen we iedereen. Daarvoor is een gezonde omgeving nodig, D66 wil dat iedereen in onze gemeente zich vrij voelt om zichzelf te zijn. Wij staan voor een samenleving waar iedereen de kans krijgt om mee te doen.

  • Stel bij nieuw beleid altijd eerst de vraag of niemand wordt uitgesloten.
  • Maak een inclusieve arbeidsmarkt mogelijk, onder andere door beschutte werkplaatsen te behouden. En door ondernemers te stimuleren om inclusief te handelen.
  • Neem achterstanden als gevolg van analfabetisme, laaggeletterdheid en digibetisme weg.
  • Verwelkom nieuwkomers met open armen. En geef ze de kans om een opleiding of taalstage te volgen.
  • Neem fysieke drempels in de openbare ruimte en openbare gebouwen weg.

Armoede bestrijden, kansengelijkheid bevorderen

Wij willen niet dat kinderen binnen onze gemeentegrenzen opgroeien in armoede. Armoede gaat vaak hand in hand met andere problemen, zoals schulden, werkloosheid, analfabetisme en gebrek aan digitale vaardigheden. Daar willen we iets aan doen.

  • Voorkom langdurige armoede door eerder in te grijpen, altijd in overleg met de mensen zelf.
  • Zorg ervoor dat signalen van armoede sneller worden herkend.
  • Bij de bestrijding van armoede kunnen scholen, buurthuizen en bibliotheken helpen.
  • Verbeter de schuldhulpverlening.

Burgerschap, participatie en democratie

De gemeente is van ons allemaal. Neem inwoners daarom serieus. Want die weten vaak zelf goed wat er nodig is in hun dorp, wijk of buurt. Door de Toeslagenaffaire en de aardbevingsproblematiek heeft het vertrouwen in de overheid een flinke deuk gekregen. Een gemeente die uitgaat van vertrouwen, krijgt ook het vertrouwen van inwoners.

  • Neem inspraak en participatie serieus.
  • Betrek inwoners in het hele proces en niet pas op het laatste moment.
  • Geef kinderen en jongeren een grotere stem, bijvoorbeeld met een kinderversie van gast van de raad.
  • Stel een studentenburgemeester in.
  • Geef inwoners het recht om zich te vergissen en de kans om fouten te herstellen.

Beeld: Arend-Jan Wonink

Betaalbaar bouwen en wonen

Groningen is van iedereen. Maar door de wooncrisis staat het inclusieve karakter van onze hele samenleving onder druk. Door de grote krapte op de woningmarkt en het eenzijdige aanbod stijgen de prijzen. Daar willen wij een einde aan maken. Door meer te bouwen voor de juiste doelgroep. Met meer diversiteit in type woningen. En door de woningmarkt beter te beschermen tegen partijen die misbruik maken van de situatie.

  • Maak huur en koop weer betaalbaar door haast te maken met een realistisch woonbeleid
  • Ga door met de nieuwbouw van sociale huurwoningen, maar ook met de nieuwbouw van middenhuur- en betaalbare koopwoningen.
  • Maak het aanbod gevarieerder en betaalbaarder. 
  • Geef mensen de ruimte om een eigen woonvorm te kiezen in een Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). 
  • Houd beleggers buiten de deur met een opkoopverbod, antispeculatiebeding en woonplicht.

Duurzaam bouwen

We willen ons prachtige landschap sparen. Daarom kiezen wij voor inbreiden. Dus bouwen op bestaande locaties in de buurt van OV-knooppunten. Verder willen we vaart maken met nieuwbouw. Daarom staan we achter het Deltaplan voor het Noorden. Als de Lelylijn wordt aangelegd, willen wij voldoende nieuwe woningen laten bouwen, die passen in ons landschap.

  • Houd bij nieuwbouw rekening met onze natuur. De groene ruimte tussen onze dorpen moeten groen blijven. 
  • Zorg dat de omgeving van de nieuwbouw groen wordt of blijft. Geen groen, geen bouw. 
  • Maak de binnenstad groener: dat is gezond en zo krijgen we geen last van hittestress en wateroverlast. 
  • Beperk het autoverkeer door ervoor te zorgen dat voorzieningen voor inwoners binnen twintig minuten fietsen bereikbaar zijn.

Levendige woonwijken

We willen ons prachtige landschap sparen. Daarom kiezen wij voor inbreiden. Dus Samen leven, wonen en opgroeien zorgt dat mensen het gevoel hebben dat ze bij elkaar horen. Wij willen daarom dat wijken en dorpen gemengd zijn. Ongewenste spreiding van mensen met hogere en lagere inkomens en verschillende achtergronden willen we tegengaan. Verder moeten we niet alleen bouwen voor de vraag van vandaag, maar ook voor de vraag van morgen. 

  • Maak het woningaanbod gevarieerder. 
  • Wijs woningen passend toe: geef gezinswoningen aan gezinnen, spreid statushouders over de gemeente en laat ouderen doorstromen zonder huurstijging. 
  • Maak nieuwe wijken aantrekkelijk. Zorg ervoor dat er vanaf het begin ook culturele, sport- en sociale voorzieningen en kleine winkelcentra komen. En begin met het planten van bomen. 
  • Maak het gemakkelijker voor mensen om elkaar te ontmoeten en in de buitenlucht te ontspannen. Plaats bijvoorbeeld meer bankjes in de openbare ruimte.

Beeld: Arend-Jan Wonink

Oog voor studenten

Studenten en jongeren zijn een belangrijke groep inwoners in de gemeente. Het is belangrijk om studenten goed te spreiden over de stad.  Verder maken wij ons zorgen over de zogenaamde ‘shortstay’ huurcontracten en over de verhuur van studio’s en studentenkamers door huisjesmelkers voor enorm hoge huren. De reguliere studentenkamer, met gemeenschappelijke ruimtes, moet weer op de agenda.

  • Ga de verhuur van studio’s en studentenkamers door huisjesmelkers tegen.
  • Neem samen met onderwijsinstellingen de verantwoordelijkheid voor de huisvesting van internationale studenten.

Groene ruimte

D66 wil onze gemeente groen, leefbaar en gezond houden. Een gezonde, groene gemeente is bovendien fijn voor inwoners en bezoekers en aantrekkelijk voor nieuwkomers en bedrijven.

  • Zorg ervoor dat al onze inwoners binnen vijf tot tien minuten een groenstrook kunnen vinden voor een groene wandeling. 
  • Plant bomen langs fiets- en wandelpaden en zorg voor levendige bermen en insectenrijke gewassen.
  • Bied ruimte op gemeentegrond voor pluktuinen en -parken, die door buurten ingericht en beheerd worden, samen met de scholen in de wijk.
  • Maak het kapbeleid strenger en laat monumentale bomen staan.
  • Leg meer sportvoorzieningen aan in de groene ruimte, zoals wandel- en fietspaden en routes om te joggen, skaten en bootcampen.
  • Leg in de hele gemeente ‘tiny parks’ aan.

Demp klimaateffecten, bouw duurzaam

Als gemeente kunnen we de effecten van de klimaatveranderingen lokaal dempen. Meer groen vangt hitte en water op, zorgt voor betere CO2-opvang en draagt bij aan schonere lucht in de hele omgeving. Groene, overdekte wandelpaden koelen de binnenstad in de zomer af. Groene tuinen in dorpen en buitenwijken zorgen ervoor dat het overvloedige regenwater weg kan stromen. De gemeente kan veel doen om het wonen en bouwen duurzamer te maken.

  • Zorg voor meer groene gevels en daken. En maak kale terreinen ook groen voor een beter waterbeheer. 
  • Spreek met woningbouwverenigingen af om sociale huurwoningen te verduurzamen. 
  • Ga bij alle ruimtelijke ontwikkelingen uit van de nieuwe landschapsvisie. Dus meer ruimte voor recreatie, bankjes, afvalbakken en groene ruimte waar dieren met rust worden gelaten. 
  • Verbeter het beheer van lokaal groen in dorpen en aan de randen van wijken. 
  • Bescherm karakteristiek cultureel erfgoed in het bevingsgebied.
  • Voorkom dat dorpsgezichten op grote schaal worden aangetast.

Beeld: Arend-Jan Wonink

Duurzame mobiliteit

Duurzame mobiliteit betekent dat we ervoor zorgen dat inwoners en bezoekers elkaar kunnen opzoeken. Op de fiets, met de trein of de bus.

  • Leg meer snelfietspaden, fietstunnels en fietsstraten aan.
  • Geef fietsers vaker voorrang. 
  • Pas bestaande fietspaden aan, zodat gewone fietsers en e-bikes geen last van elkaar hebben. En pas in de binnenstad de maximumsnelheid van e-bikes aan.
  • Verplaats scooters naar de rijbaan en sta alleen elektrische scooters toe in de binnenstad.
  • Zorg voor meer treinen naar de Randstad, Leeuwarden en Bremen-Hamburg.
  • Leg de Lelylijn aan: binnen anderhalf uur reizen naar de Randstad.
  • Leg eindelijk de Wunderlinie en de Nedersaksenlijn aan.
  • Bouw meer stations: aan de Suikerzijde en op de Zernike Campus.

Veilig en duurzaam verkeer

Alle inwoners moeten veilig kunnen meedoen aan het verkeer. Ook kinderen, senioren en mensen met een beperking.

  • Maak straten en pleinen in de binnenstad en centra van wijken en dorpen autoluw.
  • Zorg ervoor dat scholen veilig bereikbaar zijn voor fietsers en voetgangers.
  • Breng het verkeersexamen terug op alle scholen.
  • Los onveilige verkeerssituaties zo snel mogelijk op: bijvoorbeeld de fietsoversteekplaats aan de Eikenlaan en de tunnel aan de Helperbrink.
  • Maak in alle woonwijken 30 kilometer per uur de maximumsnelheid.
  • Maak de binnenstad autovrij.
  • Weer het autoparkeren in straten en langs kades. 
  • Bouw een nieuwe fietsparkeergarage aan de westelijke kant van de stad
  • Houd de binnenstad toegankelijk voor iedereen met slimme transportmogelijkheden. 
  • Leg in de hele gemeente meer openbare laadpalen aan voor elektrische auto’s.

Beeld: Arend-Jan Wonink

Energiebewuste samenleving

Wij willen een samenleving die onafhankelijk is van fossiele brandstoffen, zoals aardgas. Daarom willen we meer energie besparen, schone energie opwekken en de uitstoot van CO2 en stikstof sterk terugdringen. Wat je niet verbruikt, hoef je ook niet op te wekken. 

  • Isoleer woningen en gebouwen. 
  • Zorg dat maatregelen betaalbaar zijn voor iedereen, ook voor mensen met een smalle beurs. 
  • Stap op termijn over op gasloos wonen, te beginnen met nieuwbouw. 
  • Wek meer schone energie op, te beginnen met meer zonnepanelen op daken. 
  • Help inwoners die zelf een energiecoöperatie beginnen. 
  • Ondersteun boeren die een eigen windmolen willen neerzetten. 
  • Voer bij het plannen van windparken en zonneweides eerst overleg met omwonenden en zorg dat zij er zelf van kunnen profiteren.

Aardbevingen

Ons aardgas verwarmt Nederlandse huizen en versterkt de Nederlandse economie. Groningen heeft te maken met de keerzijde: aardbevingen en scheuren in onze huizen. Wij zitten met de gevolgen. Wij voelen ons niet veilig. Bij ons staat de woningmarkt op slot. Dat kan niet langer zo: mensen moeten zich weer veilig voelen op hun eigen grond, in hun eigen huis. Dat geldt voor de Ommelanden maar ook voor de dorpen binnen de gemeente Groningen.

  • Handel schades zo snel mogelijk af.
  • Versterk huizen. 
  • Bouw zo nodig meer wisselwoningen. 
  • Zorg dat inwoners snel weten waar ze aan toe zijn.

Beeld: Arend-Jan Wonink

Binnenstad en dorpen

De gemeente Groningen heeft een bruisende binnenstad, mooie woonwijken en sfeervolle dorpen. We willen het groen in onze gemeente behouden en de verbindingen verbeteren. Ook willen we dat de openbare ruimte in onze hele gemeente veilig is en toegankelijk voor iedereen. Daarom willen we wonen, werken, winkelen en recreëren vaker combineren. Dat geeft een veilig gevoel.

  • Zorg voor een ongedeelde binnenstad voor inwoners en bezoekers, met groen en water, ruimte voor voetgangers en fietsers. 
  • Ga flexibel om met bestemmingsplannen als winkeliers en horecaondernemers goede ideeën hebben. 
  • Maak de binnenstad en de dorpsharten groener en gezelliger met bijvoorbeeld bankjes, speelplaatsen en natuurlijke fonteinen. 
  • Vervang parkeerplaatsen door terrassen, groen en ontmoetingsplekken.
  • Leg een hardlooproute aan door de binnenstad en realiseer duizenden extra fietsparkeerplekken. 
  • Zorg voor extra openbare toiletten die voor iedereen toegankelijk zijn.
  • Garandeer het voortbestaan van gehandicaptenparkeerplaatsen.

Leven in vrijheid

Wij willen dat alle inwoners en bezoekers van onze gemeente zich veilig voelen om zichzelf te zijn en in vrijheid te leven. Veiligheid is niet alleen de verantwoordelijkheid van de gemeente of de politie, maar van ons allemaal. Als inwoners kunnen we daar ook zelf veel aan doen.

  • Betrek inwoners, wijkagenten en BOA’s actiever bij de inzet in wijken en dorpen. 
  • Zorg ervoor dat inwoners op een laagdrempelige manier ergens naartoe kunnen als ze er niet mee naar de politie durven of willen stappen. Bijvoorbeeld naar een meldpunt. 
  • Pak problemen met jeugdgroepen effectief aan. 
  • Doe meer om criminele activiteiten tegen te gaan. 
  • Maak alleen gebruik van cameratoezicht in geval van overlast in een beperkt gebied.
  • Etnisch profileren is in alle gevallen onacceptabel en preventief fouilleren hoort niet thuis in het bevoegdheidspakket van de burgemeester.
  • Ga straatintimidatie tegen, zodat vrouwen en leden van de LGBTQ+ Community zich weer veilig voelen op straat. En onderzoek of straatintimidatie juridisch strafbaar kan worden gesteld. 
  • Ondersteun sekswerkers, zodat ze hun werk legaal kunnen blijven uitvoeren. En ga samen met de politie mensenhandel tegen. 
  • Breid vuurwerkvrije zones verder uit en handhaaf het landelijke beleid dat knalvuurwerk en vuurpijlen verbiedt.
  • Verbied demonstraties alleen als de veiligheid, gezondheid of vrijheid van specifieke groepen erdoor in gevaar komen.

Groningse groei

De Groninger economie veert terug na een lastige periode. De werkloosheid daalt en de bedrijvigheid neemt weer toe. Hoewel er in onze gemeente ook ondernemers zijn die hebben geleden onder de gevolgen van de coronapandemie. Veel bedrijven in Groningen hebben gebruik kunnen maken van overheidssteun. Toch zijn er ontslagen gevallen en contracten niet verlengd, enkele bedrijven in de gemeente hebben moeten besluiten de deuren te sluiten. Maar de Groningers geven niet zomaar op. Kop d’r veur en weer door om de Groningse groei waar te maken.

  • Omarm nieuwe arbeidsmarktontwikkelingen zoals de bewuste keuze voor ondernemerschap als ZZP’er.
  • Zorg voor meer broedplaatsen voor kunstenaars en ondernemers.
  • Bevorder thuiswerken door zo snel mogelijk meer internet van hoge kwaliteit aan te leggen. 
  • Maak de Groninger arbeidsmarkt aantrekkelijker voor jongeren en zorg ervoor dat hier werk kunnen vinden of zich kunnen vestigen als ondernemer.
  • Creëer een inclusieve arbeidsmarkt met mogelijkheden voor iedereen. Ook voor mensen met beperkingen of grote afstand van de arbeidsmarkt. Behoud daarom beschutte werkplekken.

Beeld: Arend-Jan Wonink

Circulaire economie

In een circulaire economie gebruiken we zo min mogelijk primaire grondstoffen. We gooien niets weg, maar gebruiken afval als basis van nieuwe producten. Dit levert banen op en versnelt de vergroening van de lokale economie. Daarnaast moet iedereen kunnen meedoen in een circulaire economie. 

  • Ondersteun bedrijven die willen overschakelen naar een circulaire manier van ondernemen. 
  • Stel bij inkoop- en aanbestedingstrajecten eisen aan het circulair werken en denken. 
  • Verzamel en verwerk afval op een zo milieuvriendelijke mogelijke manier. 
  • Beloon duurzaam leven: wie minder vervuilt, heeft lagere kosten. 
  • Voorkom zwerfafval door meer afvalbakken te plaatsen en deze vaak te legen.
  • Verruim de openingstijden van de afvalverwerkingsstations in de gemeente. Dan kunnen inwoners en bedrijven ook buiten kantoortijden hun afval afleveren.

Ondernemerschap en innovatie

Ondernemers in onze gemeente zijn veerkrachtig en hebben zich al tijdens de recente crisis weer volop gestort op nieuwe plannen en projecten. D66 wil dat de gemeente meer doet om ondernemers te stimuleren hun bedrijf verder uit te bouwen en innovaties te realiseren. 

  • Verwelkom ondernemers om hier hun bedrijf te vestigen of starten en geef ondernemend talent ruim baan.
  • Vereenvoudig vergunningsaanvragen en neem overbodige bureaucratische drempels weg
  • Stel de gemeente open als proeftuin voor innovaties, bijvoorbeeld in samenwerking met het MBO, de Hanzehogeschool, de RUG en het UMCG.
  • Geef ondernemers zelf de regie en luister beter naar hun ideeën.
  • Versterk de banden tussen onderwijs en ondernemers.
  • Geef extra aandacht aan ondernemingen die niet alleen winst willen maken, maar een duidelijk maatschappelijk doel nastreven. 
  • Onderneem over de grenzen heen en werk actief samen met andere regio’s om de economische potentie van het hele noorden versterken. 
  • Laat ondernemers zelf hun openingstijden bepalen.

Digitale samenleving

Digitalisering bepaalt meer dan ooit onze samenleving. De digitale transformatie is onmisbaar om de klimaatverandering aan te pakken en de zorg betaalbaar te houden. Ook is een snelle digitale transformatie van het bedrijfsleven een absolute voorwaarde voor een slagvaardige en wendbare economie. Tegelijkertijd moeten we de schaduwkanten van digitalisering, zoals datalekken en privacy-schendingen tegengaan. De technologie moet in dienst staan van mensen, op een te verantwoorden wijze.

  • Benut de kansen van big data en blijf investeren in digitale veiligheid en de bestrijding van cybercrime.
  • Verbeter de digitale toegankelijkheid voor onze inwoners. 
  • Zorg dat alle onderwijsinstellingen snelle internetverbindingen krijgen
  • Zorg ervoor dat het basis- en middelbaar onderwijs kinderen en jongeren wegwijs maken in de digitale samenleving, 
  • Versterk de online democratie.
  • Zorg ervoor dat alle digitale producten van de gemeente toegankelijk zijn voor iedereen en vrij zijn algoritmes die risicoprofielen gebruiken.
  • Geef alle inwoners inzicht in hun eigen online burgerdossier.
  • Zoek uit welke algoritmes de gemeente gebruikt met het oog op privacy en discriminatie. 

Financiën

Jaarlijks mag de gemeente ruim een miljard gemeenschapsgeld uitgeven. Dat is een grote verantwoordelijkheid die wij serieus nemen. We willen geen rekening neerleggen bij toekomstige generaties. Daarom vinden we een stevig financieel fundament van essentieel belang. We moeten zorgvuldig omgaan met het geld van de gemeenschap. Verder willen we onze inwoners hierover meer zeggenschap geven.

  • Onderhoud het financiële fundament van de gemeente.
  • Zet gemeenschapsgeld effectiever in.
  • Vang wisselende inkomsten en kosten beter op. 
  • Kijk bij toekomstige financiële tegenvallers eerst naar de uitgaven en pas bij structurele meevallers naar lastenverlichting.
  • Geef inwoners meer overzicht en zeggenschap over de besteding van gemeenschapsgeld in hun eigen wijk. 
  • Voer geen taken uit die anderen beter en/of goedkoper kunnen uitvoeren.
  • Maak per wijk en dorp voor inwoners inzichtelijk waaraan gemeenschapsgeld wordt besteed.
  • Schaf de gedifferentieerde logiesbelasting af 
  • Versimpel waar mogelijk andere belastingen.