D66 Gelderland had meer verwacht van klimaatplannen

Vandaag stond de perspectiefnota 2020 ter discussie in de Provinciale Staten van Gelderland. Céline Blom, die namens D66 het woord voert, had meer verwacht van de klimaatplannen. In Gelderland hebben we prachtige natuur waar we zuinig op moeten zijn. D66 hecht er waarde aan om nogmaals te benoemen dat de aanpak van klimaatverandering één van de grootste opgaven is voor de komende decennia. Om die reden vindt D66 dat de ontwikkeling van het klimaatplan de hoogste urgentie moet hebben en behouden. D66 diende twee moties in om er voor zorg te dragen dat revolverende fondsen in het klimaatplan breder worden uitgewerkt dan alleen voor huurders en huiseigenaren en dat er tenminste twee tussentijdse streefwaarden worden opgenomen voor de broeikasgasreductie tussen nu en 2030. De motie over het breder trekken van revolverende fondsen is met ruime meerderheid aangenomen in de Staten. 

Een andere motie diende D66 in op het thema Leefbaarheid. Wij zien graag dat bij de ontwikkeling van een leefbaarheidsprogramma ook de sectoren sport en cultuur worden betrokken. Ook deze motie werd met ruime meerderheid aangenomen. 

Ook vroeg D66 naar de vertraging rondom de Omgevingsvisie. Eind 2018 was D66 nog blij dat er zo voortvarend aan de gang was gegaan met de Omgevingsvisie ‘ Gaaf Gelderland’ en uiteindelijk ook werd aangenomen. De duurzaamste, gezondste en groenste omgevingsvisie ooit! Om dit ook in de praktijk te brengen moeten er nu concrete plannen worden uitgewerkt. Vertraging vindt D66 op dit punt dan ook zeer ongewenst.

Spreektekst

Voorzitter,

Op 20 juni namen 4 gedeputeerden afscheid. We werden als statenleden met een aantal anderen uitgenodigd voor een speciaal optreden voordat het officiële afscheid begon. Ik ben blij dat ik wat geschoven had met afspraken en er bij was toen een aantal zeer creatieve medewerkers van de provincie de Fabeltjeskrant gebruikten als beeldspraak op Gelderland: Het Gaaf groot dierenbos, casting voorzitter John de vrije Vogel, Momfer markink de mol en vele anderen….en ik ga daar graag nog even op door….

Want Voorzitter, of zal ik zeggen John de vrije Vogel, en statenleden, of lieve kijkbuiskinderen, voor ons ligt een praatstuk, de perspectiefnota 2020. De nieuwe bestuurdieren hebben een plan gemaakt voor het komend jaar voor het grote gave dierenbos, en momfer Markink de mol heeft gezegd wat dit gaat kosten.
Vandaag gaan we het daar over hebben in de grote zaal van het Praathuis.

In dit praatstuk lezen we dat in het gave grote dierenbos heel veel samen gewerkt gaat worden met lokale en regionale bossen.  En de bestuurdieren, lieve kijkbuiskinderen, voorzitter, willen hen geen regels opleggen, maar willen dat zij vooral zelf met ideeën komen. De dieren in het Grote Gave dierenbos moeten in het interactieproces gechallenged worden, maar oh ja, let op lieve kijkbuiskinderen, als het er echt op aan komt dan willen de bestuurdieren toch wel van bovenaf regie voeren….
Jaja snaveltjes dicht en oogjes toe….

Er waren namelijk klachten rondom het gave dierenbos, sommige dieren vonden dat zij niet voldoende mochten meepraten in het praathuis, of vonden dat het gave dierenbos alles maar bepaalde, daarom hebben de bestuurdieren nu bedacht dat er sprake moet zijn van een integraal dierenbos met partnerschap als kern en dat er daarom op regelmatige basis een trialoog moet worden gehouden. Maar beste kijkbuiskinderen, deze is niet openbaar? Dus niet voor alle dieren te aanschouwen.

Ons nieuwe instrument de Trialoog wordt komende periode verder uitgewerkt. Bij het debat over het coalitieakkoord, heeft D66 zich al uitgesproken over de transparantie hiervan. Toen was er nog geen college, daarom willen wij nu het college er wel zit vragen hoe zij hier naar kijkt. Wat gaat GS doen om deze nieuwe overlegstructuur transparanter te maken?

D66 is blij met de eind 2018 aangenomen Omgevingsvisie ‘Gaaf Gelderland’. De duurzaamste, gezondste en groenste omgevingsvisie ooit. Om dit ook in praktijk te brengen moeten we deze wel uitwerken in concrete plannen en de Omgevingsverordening. Vertraging daarvan is daarom ongewenst’. Echter, de nieuwe regels voor het Grote Gave Dierenbos laten nog even op zich wachten. D66 leest in het praatstuk dat het college nog anderhalf jaar nodig heeft voor een nieuwe omgevingsverordening. Is dit de interpretatie van het besluit over de eindrapportage van de commissie IOW? De staten besloten hierin dat GS ‘zo spoedig mogelijk in beeld moest brengen wat wanneer gewijzigd moest worden om de verordening Omgevingswet-proof en in lijn met de Omgevingsvisie te maken’.

In het grote gave dierenbos moet natuurlijk ook gewerkt worden. Het verheugt D66 in het praatstuk te lezen dat er in de geest van de D66 motie 19M13 met partners gewerkt wordt aan het nieuwe Onderwijs en Arbeidsmarkt programma. De aangenomen motie beschrijft veel zaken die moeten worden opgepakt waaronder de uitwerking van een talent- en kenniscentrum vanuit dit huis en het per direct samen met het mbo aan de slag gaan met de ontwikkeling van (korte) trajecten. Gezien het aflopende techniek pact heel belangrijk, met name voor t opleiden voor de tekorten in de technische beroepen voor de klimaat en energietransitie.

Echter, voorzitter, in de perspectiefnota worden daar nu veel andere zaken aan toegevoegd. Doordat het O&A beleid  randvoorwaardelijk gaat opereren t.b.v. de ambities in Gaaf Gelderland, de diverse gebiedsagenda’s en bestaande programma’s, heeft D66 zorg over de beschikbaar te stellen mensen en middelen. Vraag aan het college is dan ook: Gaat GS zeker met de extra zaken die nu worden toegevoegd naast de afspraken uit de motie, er voor zorgdragen dat de randvoorwaarden op orde zijn qua financiën en bemensing? D66 kijkt uit  naar het voorstel bij de begroting zoals toegezegd bij de motie.

Zoals gezegd bij de bespreking van het coalitieakkoord: D66 had meer verwacht van de klimaatplannen. Want, we hebben maar één groot gaaf dierenbos en daar moeten we zuinig op zijn. Waar wij stevig vooruit wilden maakt de coalitie een pas op de plaats. D66 hecht er waarde aan om nogmaals te benoemen dat de aanpak van klimaatverandering één van de grootste opgaven is voor de komende decennia.  Daarom moet de ontwikkeling  van het klimaatplan de hoogste urgentie hebben.

D66 wil in de uitwerking van het klimaatplan controleerbare tussentijdse mijlpalen. We zijn verheugd dat door deze mijlpalen het percentage besparing energieverbruik en het percentage van hernieuwbare energie worden opgenomen, maar wij willen deze ook terugzien voor de reductie van broeikasgas en dient daarom dienen we een motie. D66 is blij dat de coalitie een revolverend fonds wil instellen maar vindt het jammer dat het zich beperkt tot alleen huurders en huiseigenaren. Daarom dient D66 een motie in.

Maar voorzitter, eerlijk is eerlijk, op het gebied van klimaat moet D66 het college ook een compliment maken. Bij het vaststellen van de begroting besloten we nog dat 2019 een ‘aanloopjaar’ zou zijn voor het klimaat en stelden we 10 miljoen euro ter beschikking. Hier is het college zeer voortvarend mee aan de slag gegaan. We lezen in de perspectiefnota dat Gedeputeerde Drenth in het afgelopen half jaar voor 27 miljoen euro aan klimaatplannen in de stijgers heeft gezet. Met mooie projecten zoals emissieloos busvervoer in Oost-Nederland en twee extra proeftuinen voor aardgasvrije wijken.

Daar boven op lezen we in de tabel voor de verdeling van de middelen uit het coalitieakkoord dat er voor het komende half jaar ook nog eens 24 miljoen beschikbaar is. Waarmee het totale bedrag voor de aanpak van klimaatverandering in 2019 uit komt op 51 miljoen euro! Ja voorzitter u hoort het goed 51 miljoen!

Dit roept voor D66 wel een vraag op: Als we in het aanloopjaar 2019 al 51 miljoen euro inzetten voor klimaat, hoe kan dan voor de komende vier jaren het bedrag van 24 miljoen per jaar voldoende zijn? Is dit college wel ambitieus genoeg?

Het grote gave bos moet ook voor alle dieren leefbaar zijn, hoe ze er ook uit zien en hoe goed ze ook wel of niet zijn in beukennootjes zoeken. in de perspectiefnota staat aangegeven dat er met de inzet op het thema ‘leefbaarheid’ bijgedragen moet worden aan een sterkere verbondenheid in de Gelderse samenleving en dat iedereen die mee wil doen dit ook daadwerkelijk kan en durft. D66 juicht dat uiteraard van harte toe. We hebben daarbij wel een oproep.
Wij menen dat juist de sectoren sport en cultuur een grote bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van de leefbaarheid van dorpen en wijken. De sector cultuur kan bijvoorbeeld worden ingezet om bewonersinitiatieven aan te jagen en te ontwikkelen. En als één sector veel ervaring heeft met vrijwilligersbeleid dan is het toch wel de sport. Daarom verzoekt D66 GS : Bij de ontwikkeling van een leefbaarheidsprogramma naast de leefbaarheidsalliantie tevens de sectoren sport en cultuur te betrekken.

En zo bleef het nog lang onrustig in het gave grote dierenbos, er waren nog vele sessies nodig in het praathuis, wel of niet in de vorm van trialoog en er werden nog vele beukennootjes uitgewisseld om uiteindelijk zo veel mogelijk snavels de zelfde kant uit te krijgen.
Maar nu snaveltjes dicht en oogjes toe.