tekst David Vos
foto’s Jeroen Mooijman | Pride 2022
“Zichtbaarheid komt voor
acceptatie”
Marja Lust heeft na een lange carrière bij de Amsterdamse politie besloten de overstap naar de politiek te maken. Sinds vorig jaar is ze raadslid voor D66 in Amsterdam. Daarnaast is ze bestuurslid van PRIDE66, het landelijke
regenboognetwerk van D66 dat zich inzet voor acceptatie van de LHBTIQ+-gemeenschap. Voor Democraat vragen we haar naar dit netwerk en haar raadswerk, maar ook naar haar visie op diversiteit en acceptatie.
Beeld: Jeroen Mooijman | Pride 2022
Allereerst: kijk je al uit naar de komende zomer waarin weer verschillende evenementen zoals de Prides plaatsvinden?
“Zeker! De Pride in Amsterdam is altijd een bijzonder evenement. ‘We’, oftewel de LHBTIQ+-gemeenschap, zijn dan namelijk eens in de meerderheid. Dat is een speciaal gevoel. Je ziet dat evenementen als de Pride de laatste jaren op steeds meer plekken in Nederland worden georganiseerd, zoals in Eindhoven, Alkmaar en Dordrecht. Het is goed dat de LHBTIQ+-gemeenschap zo zichtbaarder wordt gemaakt, want zichtbaarheid komt voor acceptatie.”
We zien de laatste tijd steeds meer afkeer en agressie tegen de LHBTIQ+-gemeenschap, bijvoorbeeld in de voetbalwereld. Hoe kijk jij daar vanuit jouw achtergrond naar?
“De verklaring hiervoor is sociologisch. Kijkend naar het voetbal zie je dat het mannenvoetbal hier mijlenver achterloopt op het vrouwenvoetbal. Voetbal heeft nog steeds het imago van een mannensport. Kenmerken als zachtheid en tederheid passen daar niet bij. In een vol stadion zitten zo een paar duizend mensen uit de LHBTIQ+-gemeenschap. Die houden echter hun mond, want zij weten dat dát deel van hun identiteit niet welkom is. Ik zou willen dat de scheidsrechter de wedstrijd stillegt bij homofobe spreekkoren, net zoals dat al gebeurt bij racistische spreekkoren. Op dit punt is de laatste jaren echt te weinig progressie geboekt.”
Dit is natuurlijk een probleem dat breder in de samenleving speelt. Wat zou volgens jou een goede stap zijn op weg naar meer acceptatie van de LHBTIQ+-gemeenschap?
“Allereerst moeten we niet vergeten dat het een relatief kleine groep is die een buitenproportioneel luide stem laat horen tegen de emancipatie van de LHBTIQ+-medemens. Het is heel lastig om deze groep de draai te laten maken, maar de kern van de oplossing ligt denk ik in educatie en zichtbaarheid. We moeten kinderen en hun ouders blijven leren over verschillen tussen mensen. Aan de achterkant is het al zo dat criminaliteit met een discriminatoir karakter zwaarder bestraft wordt. Je zou ook kunnen denken aan andere, creatievere straffen, zoals vrijwilligerswerk bij een regenboogproject of bij een LHBTIQ+-belangenorganisatie.”
Wat wil jij als raadslid in Amsterdam concreet bereiken om diversiteit te bevorderen en de acceptatie van LHBTIQ+’ers te vergroten?
“Tijdens mijn carrière bij de politie heb ik veel werk gedaan voor Roze in Blauw (het politienetwerk van de LHBTIQ+-gemeenschap, red.). Daar heb ik gezien dat het aantal meldingen van discriminatie en andere vijandigheden exponentieel stijgt als mensen binnen de politie een herkenbaar aanspreekpunt hebben. Daarom maak ik mij hard voor een fulltime operationele anti-discriminatie unit bij de Amsterdamse politie. Ik wil de burgemeester ervan overtuigen dat dit een goed en belangrijk idee is. Daar zit voor mij geen ego in, het gaat erom de drempel voor een melding van discriminatie te verlagen.”

Pride 2022 - Beeld: Jeroen Mooijman
Samen met GroenLinks en Partij van de Arbeid heeft D66 ervoor gezorgd dat naast ‘handicap’ ook ‘seksuele gerichtheid’ is toegevoegd aan Artikel 1 van de Grondwet. Hoe groot is deze stap volgens jou?
“Het is een belangrijk signaal richting de samenleving en doet recht aan het feit dat er nog altijd vaak discriminatie plaatsvindt op basis van seksuele gerichtheid. Alhoewel acceptatie van onderop moet komen, is het goed om van bovenaf de toon te zetten. Bovendien biedt de verankering in de grondwet zekerheid in een altijd onzekere politieke toekomst.”
Op wat ben je het meest trots dat jullie als PRIDE66 voor elkaar hebben gekregen?
“Ik vind het heel mooi dat we samen met de regenboogafdelingen van GroenLinks, VVD, CDA en Partij van de Arbeid met een politieke boot meevaren tijdens de Canal Parade. Daarnaast bundelen we de krachten met regenboogafdelingen van andere partijen om de lobby kracht bij te zetten en een meerderheid te krijgen voor de nieuwe transwet, zeker als hun landelijke fracties nog twijfelen. Ook de jaarlijkse Boris Dittrich Coming Out Dag-lezing is uiteraard een hoogtepunt (in 2022 gegeven door Astrid Oosenbrug (voorzitter van het COC, red.).”
Wat zijn jullie plannen voor de komende maanden en daarna?
“We blijven ons inzetten voor de nieuwe transwet, maar ook voor de nieuwe meerouderschapswet. Het is belangrijk dat een kind in samengestelde gezinnen ook volgens de wet de mogelijkheid heeft om meer dan twee ouders te hebben. Daarnaast bestaat PRIDE66 dit jaar tien jaar. Dat gaan we op zondag 23 juli uitgebreid vieren, waarvoor iedereen van harte uitgenodigd is. Tot slot moeten we op zoek naar een nieuwe voorzitter, want de huidige voorzitter Eric Klaver neemt komende zomer na tien jaar afscheid.”
Wanneer is volgens jou jouw inzet voor meer acceptatie van LHBTIQ+’ers geslaagd?
“Het ultieme doel is natuurlijk dat netwerken als PRIDE66 en Roze in Blauw niet meer nodig zijn. Persoonlijk zou ik het echter al heel mooi vinden als aan het einde van mijn raadsperiode de anti-discriminatie unit bij de Amsterdamse politie gerealiseerd is. Dat zou ik als een heel mooi succes voor D66 en ook wel een beetje voor mijzelf zien. Dit plan heb ik echt tot mijn missie
verheven.” ■