V
Algemene Beschouwingen
Voorzitter, overgebleven leden van het College, leden van het ambtelijk apparaat, collega’s en luisteraars thuis,
Wat leven we in een absurde wereld, in een onvoorspelbare gemeente en in een absurd “bestuurd” land! Daarom, Wethouder, wilt u in de komende begroting rekening houden met de kosten van de voorspelbare Tweede Kamerverkiezingen op korte termijn?
En dan deze algemene beschouwingen, één dag na het treurige besluit om onze gemeente op te heffen!
Nadat Wijdemeren in 2012 een duidelijke koers was ingeslagen met het visiedocument De Kernen van Wijdemeren, is er best veel gebeurd. Maar vooral was telkens weer de vraag: wat voor gemeente willen we zijn? Dat veranderde in januari 2023. Het werd: kunnen we wel de gemeente zijn die we willen? En uiteindelijk: kúnnen we nog wel een gemeente zijn? Vorige zomer en herfst heeft de raad besloten dat het antwoord op die vraag nee moest zijn. Fusie werd het dwingende antwoord, al dan niet ingefluisterd door Haarlem. D66 was daar, zoals u weet, niet gelukkig mee, op zijn Zagst gezegd. En sinds gisteren weten we dat onze kernen over twee en een half jaar, onder hun eigen dorpsnaam, de vermelding krijgen: “gemeente Hilversum”. Vraag aan de wethouder: gaat u de kosten van alle naamswijzigingen voorzien in de meerjarenbegroting?
Komt er een compensatie voor al die verenigingen en bedrijven die Wijdemeren als onderdeel van hun naam hebben? Die aanpassingen kunnen voor ondernemers tot aanzienlijke kosten leiden. Maakt u zich geen zorgen, wij gaan ervanuit dat het antwoord op die vraag vooralsnog helaas nee zal zijn. Wij vragen u om hierover in gesprek te gaan met de betrokkenen.
Voorzitter, de afgelopen 15 jaar bleek dat we niet alleen een slecht georganiseerde gemeente waren, maar ook een armlastige gemeente. Althans totdat deze wethouder alles zorgvuldig had doorgelicht. Het schrikbarende negatieve saldo bleek uiteindelijk een positief saldo te zijn. Hadden we dat maar eerder geweten! En na het financieel herstelplan bleek plotseling dat Wijdemeren er veel beter voor stond dan menig andere gemeente, met inbegrip van onze “gerede partners”. Maar dan wel door middel van een zware lastenverhoging voor onze inwoners en het creatief omgaan met het doorschuiven van posten en werkzaamheden. Een solide toekomst voor de gemeente in de komende 10 jaar zou slechts mogelijk zijn door een nog verdere lastenverzwaring. Die stap willen wij niet zetten, dus van daar de sprong in het diepe : deze door de meerderheid van de raad voorgestelde fusie met Hilversum. Zoals u weet, was dit niet de keuze van D66, intensieve samenwerkingsverbanden met onze buurgemeentes, leek ons de beste optie.
Op korte termijn zou een fusie kunnen leiden tot een verlaging van onze woonlasten, maar of dat ook op langere termijn het geval zal zijn, blijft vooralsnog in het ongewisse bij gebrek aan doorrekening tot 2035 door Hilversum.
Wat te zeggen van de kadernota? Weinig!
De voorliggende kadernota is dun, zeer dun. Ik heb zitten zoeken achter de omslag of er wel iets in zat. Maar inderdaad! Een papier- en beleidsarme kadernota. Beleidsarm, in dien verstande dat er uitdrukkelijk geen plaats was voor nieuw beleid. Maar het ontbreekt aan visie voor de midden lange termijn. En juist die visie hebben we zo hard nodig!
Voorzitter, zoals D66 ook in 2010 bij de eerste grote bezuinigings- en saneringsronde heeft gezegd: gezonde financiën in een gezonde organisatie zijn essentieel. Maar saneren zonder toekomstvisie kan geen optie zijn. En nee, de fusie met Hilversum is als zodanig geen visie voor de toekomst van onze dorpen of voor onze inwoners, voor de woningzoekenden, het sociaal beleid, maar ook niet voor ons bedrijfs- en verenigingsleven en niet te vergeten onze te langdurig vertraagde woningbouw.
We gaan de komende jaren in op basis van de visie, wensen en voornemens, zoals die zijn omschreven in de uitgangspunten notitie. D66 wil niet wachten op de dingen die komen gaan, maar vindt dat Wijdemeren zelf initiatieven moet nemen zolang dit kan. We moeten onze gemeente blijven doorontwikkelen en verbeteren, alsof we zelfstandig zouden blijven. Niet zozeer omdat we de gemeente zo goed mogelijk willen overdragen aan de nieuwe eigenaar, maar omdat we met zijn allen gekozen zijn om van de Kernen van Wijdemeren niet alleen de mooiste, maar ook de beste leefomgeving te maken voor onze inwoners.
We moeten af van de “nee tenzij” mentaliteit maar uitsluitend uitgaan van het “ja tenzij”. Dat moeten we eisen van onszelf, van het college maar ook van onze organisatie. Denken in kansen en niet in onmogelijkheden. Niet de pootjes laten hangen in de contacten met de provincie – denk daarbij aan de hypothetische weidevogels – maar constructief samenwerken voor zover, en daar waar, mogelijk. Ook in de Kortenhoefse Polder, waar naast sanering van de belt en verantwoorde natuurontwikkeling, uitdrukkelijk uitgegaan moet worden van woningbouw.
Op het gebied van Ruimtelijke Ordening moeten we meedenken met aanvragers, zoeken naar oplossingen en zinloze procedures ontlopen, zodat wij ons “abonnement” bij de Raad van State kunnen annuleren en juridische kosten zoveel mogelijk vermijden.
Het beschikken over beperkte middelen mag niet leiden tot een boekhoudersmentaliteit, maar vereist de grootst mogelijke mate van creativiteit zolang dit nog kan.
Daarbij uitgaande van degelijke notities en beleidsstukken. Maar ook van het maken van keuzes en prioriteiten en het veiligstellen en intensiveren van het voorzieningenniveau.
Voorzitter, D66 wil haast maken met woningbouw. Overal waar dat mogelijk is moet in geval van vernieuwing of vervanging van maatschappelijk vastgoed, een solide woningcomponent worden opgenomen, met prioriteit voor de sociale- en middensector.
Maar we moeten ook privé initiatieven omarmen en faciliteren zoals het ontwikkelingsplan Ter Sype, en verdere stagnatie, zoals bij de Dennenlaan of het Kininelaantje, met spoed tegengaan. Uitstel is geen optie!
We moeten blijven werken aan de verduurzaming van de gemeente, de energietransitie en de betaalbaarheid van de energie voorziening.
We moeten onze groenvoorzieningen en onze plassengebieden koesteren en toekomstbestendig maken.
We moeten onze sociale voorzieningen op peil brengen en toegankelijker maken met een pro-actieve benadering van de doelgroepen. Denk daarbij ook aan een consultatiebureau en een bibliotheekvestiging in Kortenhoef.
Maar vooral moeten we inzetten op een intensivering van ons dorpenbeleid. Voor D66 is daarbij het uitgangspunt: het instellen van een vorm van Dorpsraden met een eigen budget voor het beheer van de leefomgeving en bescherming van het verenigingsleven.
Wij moeten niet aanhaken bij het embryo van het wijkenbeleid van onze gretige buurgemeente, maar moeten ons dorpenbeleid, zij het in samenwerking met Hilversum, zelf vorm gaan geven. Laten we daarbij een voorbeeld nemen aan de werkzame elementen en ervaringen van het dorpenbeleid van Gooise Meren of van andere gemeentes.
Voorzitter, ik zei hierboven meermaals “we moeten” . Dat moet u beschouwen als een taakstelling en een opdracht aan het college. Neem dit mee als kaders bij de uitwerking van de komende meerjarenbegroting. College, wij vragen u om met creatieve maar ook solide voorstellen naar de raad te komen.
En collega’s, de huidige chaos is geen fataliteit! Uiteindelijk, maar zo snel mogelijk, moet er een nieuwe structuur gebracht worden in onze gemeente. In het kader van het nieuwe toekomstbeeld, waarin ook wij, als raad, verantwoorde initiatieven moeten nemen. Ook op gebied van bestuur.
Collega’s, we moeten de laatste jaren van Wijdemeren in gaan als een gemeente waar we trots op waren, zijn en blijven! Ook al zijn we straks Hilversum Zuid-West!