Opinie: Repareer de toekomst

De afgelopen jaren is er hard gewerkt aan de bouwstenen van de circulaire economie van Fryslân. Initiatieven zoals de Vereniging Circulair Fryslân en Freonen fan Fossylfrei Fryslân werken aan bewustwording bij bedrijven, stimuleren innovatie en dragen bij aan kennisuitwisseling tussen bedrijven. De provincie Fryslân ondersteunt hen en heeft de ambitie om de meest circulaire provincie te zijn in 2025.

Daarbij gaat veel aandacht naar de producenten van grondstoffen en materialen binnen de provincie en het recyclen van bestaande materialen. Terecht, want zeker de productie speelt een belangrijke rol in de circulaire economie. Daar liggen ook mooie kansen voor nieuwe verdienmodellen. Toch is het de vraag of we met de huidige weg onze ambities gaan halen. Landelijk blijft Nederland namelijk achter op de gestelde ambitie om volledig circulair te zijn in 2050. Maar ook binnen de provincie ontbreken de bestuurlijke vergezichten voor na 2025. Het lijkt erop dat het laaghangende fruit inmiddels is geplukt. Nu komt het er op aan om de volgende stappen te zetten. Want de circulaire economie bestaat uit meer dan alleen recycling.

Zo kan er veel meer gedaan worden om de wegwerpeconomie tegen te gaan. De provincie kan ondernemers in Fryslân, zowel producenten als tussenhandelaren en verkopers, stimuleren om reparatie van hun producten mogelijk te maken. Hiermee zou de provincie voorlopen op het right to repair. Het right to repair geeft consumenten het recht om een product zelf te kunnen repareren of ter reparatie aan de producent te kunnen aanbieden. Dit recht wordt momenteel in de Europese Unie besproken en naar verwachting komen er in de toekomst regels voor.

Dit recht voor de consument betekent een plicht voor bedrijven om bijvoorbeeld onderdelen beschikbaar te maken of om reparatiediensten betaalbaar aan te bieden. Denk hierbij aan elektrische apparaten, maar in de hedendaagse digitale samenleving speelt ook software een steeds grotere rol in de (snellere) doorloop van producten. Willen we een echt duurzame economie dan moeten we op alle terreinen stimuleren om het product echt te gebruiken tot het op is en aangeboden kan worden om te recyclen. Iets dat oudere mensen nog wel kennen van vroeger.

De circulaire economie kan alleen maar verder komen als bedrijven en overheden werk maken van het ombuigen van onze economie. En als de provincie Fryslân ook na 2025 koploper wil blijven in de circulaire economie, zal zij alle circulaire principes een plek moeten geven in haar (inkoop)beleid en stimuleren dat de Friese ondernemers circulair ondernemen als uitgangspunt nemen.