Transparantie in bestuur en financiën

Inwoners willen dat het gemeentelijk bestuur hen serieus neemt. Dat gevoel is er nu onvoldoende. Belangrijke informatie is vaak niet eenvoudig terug te vinden op de gemeentelijke website. Keuzes lijken al gemaakt voordat een gesprek met betrokken inwoners tot stand komt. Hoe en door wie dan ergens over besloten wordt is vaak onduidelijk. Dat alles voedt gevoelens van onbehagen en als inwoner krijg je de indruk dat je geen vat hebt op je eigen woonomgeving in Bronckhorst. Tegelijkertijd hebben inwoners elders juist steeds meer informatiebronnen tot hun beschikking op basis waarvan zij mede hun oordeel vormen. 

Waar bewoners het niet eens zijn met besluiten van de gemeente, kunnen ze bezwaar en beroep aantekenen. Wat wij zien gebeuren is dat juist in deze situaties bewoners zich niet gehoord voelen: de gemeente houdt zich te vaak niet aan termijnen en springt onvoldoende zorgvuldig om met de privacy van deze inwoners. Daarmee komt het toch al broze vertrouwen nog verder onder druk te staan.

We zien tevens dat de werkdruk op het gemeentehuis hoog is. Dit komt mede door het groeiend aantal aanvragen van inwoners. Hierdoor verhoogt de kans dat er miscommunicatie gaat ontstaan bij participatieprocessen. Hierdoor komen soms initiatiefrijke inwoners onnodig in problemen met mensen die om hen heen wonen of omgekeerd.

Kies je D66 Bronckhorst dan kies je ervoor dat inwoners meer mogen besluiten over hun eigen leefomgeving. Op basis van begrijpelijke informatie, die goed en snel te vinden is op de website van de gemeente. Dan kies je voor een gemeente die duidelijk is over privacyregels en zich daar zelf ook altijd aan houdt. Een zelfbewuste gemeente, die begrijpt hoe groot haar invloed is op de leefomgeving van inwoners, en daar ook naar handelt. 

Wij willen een burgerberaad dat vorm krijgt door loting. Daarnaast willen wij een burgerbegroting invoeren. Hierdoor wordt de directe betrokkenheid van de inwoners bij het oplossen van dilemma’s bevorderd en ontstaat groter draagvlak voor besluiten die worden genomen. 

Veel partijen zeggen: “wij willen beter luisteren naar inwoners”. Luisteren is mooi … maar veel belangrijker is dat jij je ook echt gehoord voelt en dat met jouw mening ook iets wordt gedaan. Dat inwoners echt wat te zeggen krijgen: niet alleen meepraten, maar meebeslissen!

D66 Bronckhorst wil een gemeente die haar inwoners helpt om onze naoberkracht te benutten. Door elke keer te vragen: “wat wilt u bereiken, wat kunt u daarvoor zelf doen, en waar hebt u nog ondersteuning bij nodig?”

De gemeenteraad is het hoogste orgaan van de gemeente. Dat vraagt om een zelfbewuste gemeenteraad die het College van Burgemeester en Wethouders duidelijke opdrachten meegeeft. De uitvoering ligt bij het college, die door de gemeenteraad weer wordt gecontroleerd of die uitvoering goed is gegaan. D66 Bronckhorst wil dat deze rolverdeling in Bronckhorst sterker tot uiting komt en navolgbaar voor iedereen wordt toegepast. 

Transparantie
·       De informatievoorziening vanuit het college wordt sterk verbeterd. Niet alleen richting de Gemeenteraad, maar ook naar onze inwoners.

·        Ieder jaar wordt er een navolgbare begroting gepresenteerd die ook voor niet financieel onderlegde mensen goed is te lezen.

·        Ieder jaar wordt een jaarverslag en een jaarrekening gepresenteerd die ook voor niet financieel onderlegde mensen goed te volgen zijn.

·        Deze begroting en jaarrekening sluiten aan bij de Achterhoek Monitor en geven dus inzicht in hoe Bronckhorst presteert op de Index Brede Welvaart. 

·        Op die manier staat het welzijn van u als inwoner centraal in plaats van de financiële gezondheid van de gemeente.

·        Aan Woo-verzoeken (Wet Open Overheid, voorheen de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) ) wordt binnen Bronckhorst voldaan binnen de daartoe in de wet gestelde termijn. Dit garanderen wij door het hele automatiseringssysteem van de gemeente er op in te richten om aan dergelijke verzoeken te kunnen voldoen. Dat kan! Er zijn landen (in Scandinavië) waar het zo werkt.

·        De gemeente houdt zich altijd aan termijnen voor bezwaar en beroep. Dat is een kwestie van goed organiseren.

·        De gemeente houdt zich altijd aan de privacyregels, inclusief de regels voor dossiervorming (of te wel: wat de gemeente bewaart over u als inwoner, op basis van mails, brieven etc.). Het is duidelijk wat de landelijke regels zijn: de eigen uitleg van de regels zoals nu gebeurt stopt.

·        Commissie- en Raadsvergaderingen zijn digitaal te volgen met één druk op een button die op de home pagina van de gemeentelijke website staat.

·        Digitalisering is een belangrijk onderwerp. Dat vraagt om goed begrip bij zowel de gemeenteraad als de organisatie over wat het is, wat we er mee kunnen, en wat we er mee willen. 

·        Dat vraagt om een andere manier van organiseren: “oude organisatie + nieuwe techniek = dure oude organisatie”. En dat is wat we nu teveel zien gebeuren. De uitdaging zit daarmee niet in de techniek, maar in ‘de mens’. Wij zorgen voor een aanpak waarmee dit goed wordt opgepakt, zodat digitalisering ons echt ondersteunt in het bereiken van onze doelen.

·         D66 Bronckhorst maakt informatie van en over de Gemeenteraad, commissievergaderingen en beslissingen van het college van Burgemeester en Wethouders makkelijker vindbaar. Deze informatie betreft zaken zoals agenda’s, documenten, notulen etc.
o    Dat begint met een betere navigatiestructuur binnen de gemeentelijke website.
o    Het zoeken van een bepaald onderwerp of ‘dossier’ maken wij veel makkelijker. Wij gaan ervoor zorgen dat teruggevonden kan worden welke stappen in de besluitvorming al genomen zijn, en welke stappen nog gaan volgen. De website van onze Eerste Kamer der Staten Generaal werkt al zo en kan dus als voorbeeld dienen.
o    Denk daarbij ook aan het eenvoudig opzoeken van presentielijsten en stemuitslagen zowel per partij als raadslid. Inwoners van Bronckhorst en andere belanghebbenden moeten de Raad beter kunnen volgen. Praktisch gezien betekent dat we voorstander zijn van een elektronisch stemsysteem binnen de Raad.

·         Door decentralisatie van overheidstaken zijn gemeenten voor steeds meer verantwoordelijk geworden. Bij conflicten tussen inwoners en de gemeente kunnen mensen nu naar de nationale ombudsman. Voor veel mensen is dat een te hoge drempel. Daarom geeft D66 Bronckhorst Inwoners die in conflict komen met de gemeente de mogelijkheid zich te melden bij een    lokale ombudsman. Samen met andere gemeenten in de Achterhoek wordt gekeken of hier één functionaris voor kan worden aangesteld. De gemeentelijke ombudsman is bevoegd klachten over de lokale overheid te onderzoeken en te beoordelen. Ook kan hij aan zijn oordeel een aanbeveling aan de gemeentelijke overheid koppelen om herhaling van klachten te voorkomen. De gemeentelijke ombudsman voert zijn werk onafhankelijk en onpartijdig uit en is aan niemand ondergeschikt. De gemeentelijke ombudsman wordt door de gemeenteraad benoemd voor een periode van 6 jaar (maximaal 2 keer). De taken en bevoegdheden van de gemeentelijke ombudsman zijn vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht. De aangesloten gemeenten hebben een aparte verordening over de gemeentelijke ombudsman. 
 
Financiën
·         Integraal besturen begint bij financiën. Veel inspanningen om (binnen en buiten de gemeentelijke organisatie) samen te werken lopen stuk op de verkokerde budgetstructuur. D66 Bronckhorst zorgt daarom dat de geldstromen per gebied in kaart worden gebracht en dus per gebied worden gebundeld.

·         We investeren in mensen die werken op het gemeentehuis. Daarnaast maken wij ook geld vrij voor een navolgbare en transparante overheid die goed communiceert met de inwoners.

·         We introduceren de burgerbegroting waarmee u als inwoner een stem krijgt in de besteding van de geldstromen in uw deel van de gemeente.

·         Mooie plannen kunnen alleen ten uitvoer worden gebracht met goed financieel beleid. Voor D66 Bronckhorst is het duidelijk: we zijn voor een sluitende gemeentelijke begroting. We geven niet meer uit dan er binnenkomt. Dat lijkt een open deur, en zou het ook moeten zijn.

·         De gemeente dient haar financiën zo toegankelijk en voor iedereen begrijpelijk mogelijk te maken. We willen voor de inwoners navolgbaar in heldere taal duidelijk maken welke keuzes worden gemaakt maken en wat dat kost. 

·         Een publiek dashboard waarbij de inwoners in één oogopslag zien wat de gemeente doet, welk geld er binnenkomt en wat er uitgegeven wordt kan daarbij in de visie van D66 Bronckhorst helpen.

·         Wij maken in de begroting heldere afspraken over wat we willen bereiken voor onze inwoners. Deze zogenaamde ‘maatschappelijke effecten’ zijn de politieke prioriteiten van de raad. Daarmee kan de zogenaamde programmabegroting ook korter en bondiger worden.

·         De indeling van de programmabegroting baseren wij op deze politieke prioriteiten en we houden tegelijkertijd rekening met de Achterhoek Monitor om meting van de voortgang te vergemakkelijken.

·         Zo krijgt de gemeenteraad ook meer grip op de budgetten vanuit Bronckhorst die bijdragen aan de resultaten via de Achterhoek Board en de Achterhoek Raad.

·         De risicoparagraaf dient naast de financiële risico’s substantieel meer aandacht te geven aan juridische, politieke, milieutechnische en maatschappelijke gevolgen. 
 
Uw stem als inwoner 
·         D66 Bronckhorst maakt het inwoners gemakkelijker om mee te beslissen over de eigen leefomgeving.

·         Waar bedrijven of inwoners initiatieven nemen voor nieuwe activiteiten, waarvoor een bestemmingsplanwijziging nodig is, zorgt de gemeente dat met de initiatiefnemer duidelijke afspraken worden gemaakt over het betrekken van omwonenden. De gemeente controleert ook of deze afspraken zijn nagekomen.

·         Participatie is meer dan inspraak. D66 Bronckhorst zet zich in voor een brede waaier aan participatieprocessen van meebeslissen tot inspraak. 

·         Die ‘brede waaier’ werken we uit in een soort ‘gereedschapskist’: per onderwerp pakken we het participatiemiddel, zeg maar “het gereedschap” dat voor die klus het beste past. 

·         Die gereedschapskist ontwikkelen we samen met organisaties die de gemeente kunnen helpen om onze inwoners een betere stem te geven. Denk daarbij aan organisaties zoals LSA Bewoners en de G1000, maar ook Energie Samen (als koepel voor energiecoöperaties) en de Woonbond (voor huurders).

·         In die gereedschapskist horen in ieder geval ‘het burgerberaad’, de ‘burgerbegroting’ en de ‘maatschappelijke tender’ zoals we eerder beschreven hebben. Voor Bronckhorst zijn dit nieuwe instrumenten, maar elders heeft dit gereedschap zijn waarde al uitgebreid bewezen.

·         Voor ieder belanghebbend onderwerp bepaalt de gemeenteraad vooraf welke vorm van participatie wordt toegepast. 

·         De gemeente start een educatieprogramma dat gericht is op het vergroten van de interesse van vooral jongeren voor politiek en democratie. Hiervoor sluiten we aan bij de initiatieven die vanuit de VNG al zijn gestart. Uiteraard pakt de gemeente dit op samen met onderwijs- en jongerenorganisaties, zodat we goed benutten wat er al is. 

Een vitale lokale democratie staat en valt bij goede lokale journalistiek. Afgelopen decennia is de onafhankelijke lokale journalistiek sterk verschraald. Ook in onze gemeente. Het Rijk heeft het initiatief genomen om te investeren in lokale journalistieke platforms. D66 Bronckhorst wil dat Radio Ideaal blijvend subsidie krijgt gelijk het bedrag dat de gemeente van het Rijk krijgt voor lokale journalistiek, zolang de gemeente nog verantwoordelijk is voor de financiering van een lokale omroep.  Wel wordt Radio Ideaal geacht mee te werken aan het vormen of deel gaan uitmaken van een streekgebonden omroep. Alleen op deze wijze blijft deze instelling gegarandeerd van een gemeentelijke bijdrage zoals die is overeengekomen met de Vereniging Nederlandse Gemeenten. In de toekomst zal het Rijk namelijk alleen die journalistieke platforms financieren die zijn opgegaan in een streekgebonden omroep.