Energiebesparing en -opwekking voor iedereen

De belangrijkste vorm van energie wordt elektriciteit. Niet alleen voor onze bestaande apparaten, maar ook voor elektrisch koken, elektrische auto’s, warmtepompen en het maken van waterstof. De totale behoefte aan elektriciteit zal daarom fors groeien.

De gemeenteraad heeft nu gekozen voor één locatie waar een windmolenpark mag komen: zoekgebied Eldrik. De toekomst zal uitwijzen of één locatie toereikend is. De vraag naar stroom zal sterk toenemen. Oplaadpalen voor onze elektrische auto’s voor de deur en het volledig elektrisch verwarmen van het huis zullen grote invloed krijgen de stroomvraag. 

De energietransitie is broodnodig om te voorkomen dat onze aarde door klimaatverandering op grote schaal onleefbaar wordt. Het akkoord van Parijs is voor ons land vertaald in een historische klimaatwet. Daarmee zijn de doelstellingen op het gebied van het terugbrengen van de uitstoot van CO₂ en andere broeikasgassen nu formeel vastgelegd in wetgeving. Afwachten kan niet meer. 

De vraag naar ruimte is groot. Productie van voedsel, uitbreiding van natuur en woningbouw, de energietransitie: allen zijn ruimtevragers. Wij zien dat de gemeente nu teveel afwacht. Er moeten keuzes worden gemaakt anders lopen we met elkaar vast. Waar de gemeente wél keuzes maakt zien we dat onze inwoners zich onvoldoende gehoord voelen in die keuzes. Daardoor ontstaat er veel meer onrust en weerstand in onze samenleving dan nodig is.

Het verduurzamen van de woning is niet voor iedereen betaalbaar of in eigen hand. Bijvoorbeeld omdat iemand geen eigenaar is (huurt) of omdat er te weinig geld is om te investeren. Een steeds grotere groep bewoners komt daardoor in financiële problemen. Mensen leven in een slecht geïsoleerd huis met een hoge energierekening in combinatie met een relatief laag inkomen. Dit wordt ook wel energie-armoede genoemd.

Nieuwe woningen zijn inmiddels wettelijk goed geïsoleerd en geventileerd en krijgen volgens de landelijk vastgestelde regels geen gasaansluiting meer. 

Kies je D66 Bronckhorst dan kies je voor duurzame energie van de Achterhoek, door de Achterhoek, voor de Achterhoek. Wij willen hier opwekken wat wij in onze woningen, winkels, voorzieningen en auto’s zelf gebruiken. Daarmee voorkomen we dat winsten en subsidies weglekken: lusten en lasten in balans! Dat is vooral van belang bij de zogenaamde ‘grootschalige opwek’. Oftewel: bij windmolens en zonneparken. 

Wij willen geen lappendekens van windmolens en grootschalige zonneparken. Bundelen zorgt ervoor dat schone energie daar wordt opgewekt waar het zo min mogelijk ons leef en woongenot raakt en ons landschap schade berokkent.

De energie die nodig is voor onze industrie en goederenvervoer zal ergens anders moeten worden opgewekt: alle elektriciteit van windmolens op zee worden bijvoorbeeld al door deze sectoren benut.

Naast de opwek van energie, gaat de energietransitie over het verduurzamen van onze woningen en gebouwen. Bij die opgave ligt een kloof tussen rijk en arm op de loer. D66 Bronckhorst wil dat er geen energie-armoede ontstaat in onze gemeente. Wij staan voor een collectieve aanpak per buurt of kern. Een aanpak die begint met de vraag aan onze inwoners wat ze écht nodig hebben. Met als doel dat iedereen in een fijn en duurzaam huis kan wonen.

Twee begrippen staan voor ons centraal: zeggenschap en inclusie. Met zeggenschap bedoelen we dat onze inwoners beslismacht krijgen over hoe doelen worden bereikt. Met inclusie bedoelen we dat iedereen in staat wordt gesteld om mee te doen met de verduurzaming, ongeacht woonsituatie en inkomen. Om dit te realiseren is het cruciaal dat de gemeente de regierol inneemt.

·       Welke vormen van (grootschalige) opwek van energie we toestaan, en onder welke voorwaarden, bepalen we met onze inwoners. Concreet: hoeveel windmolens willen we? Hoe groot mogen zonneparken zijn? Wij organiseren daarvoor een zogeheten Burgerberaad.

·       Wij willen ook duidelijk zijn: als andere partijen een Burgerberaad blokkeren, is het standpunt van D66 Bronckhorst dat we niet zonder windmolens kunnen. Windmolens zijn maximaal 180m hoog (tiphoogte van de wieken): dat is de hoogte van de windmolens bij de afvalverbranding in Duiven. D66 Bronckhorst is geen voorstander van verspreide plaatsing van steeds enkele windmolens over heel de gemeente Bronckhorst heen.

·       Vooralsnog gaan wij ervanuit dat één locatie voor windmolens voldoende is. Daarbij baseren wij ons op de recent gepubliceerde conclusie van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL): er zijn op dit moment voldoende plannen om de gestelde doelen voor het opwekken van de afgesproken hoeveelheden schone energie op land in 2030 te realiseren. 

·       De Raad van State uitspraak van juni 2021 is leidend voor D66 Bronckhorst: voor nieuwe vergunningen moeten eerst de normen voor windmolens opnieuw worden vastgesteld. Tot die tijd ligt de planning voor nieuwe parken stil. Dit is dan ook het moment om naar de meetmethodes van laagfrequent geluid te kijken. Hierdoor kan een beter beeld ontstaan van gezondheidsklachten zoals een slechte nachtrust die sommige mensen ervaren.

·       Zonneparken zoals vorm gegeven in Hengelo (Gld) worden in Nederland én ver daarbuiten als baanbrekend gezien. De zonnepanelen staan zodanig opgesteld dat ze onderdeel worden van de natuur. D66 Bronckhorst steunt de komst van grotere zonneparken mits deze ook goed ingepast worden in het landschap en de bodemkwaliteit en biodiversiteit verbeteren.

·       D66 Bronckhorst streeft naar 100% lokaal eigenaarschap. Het instrument dat we daarvoor inzetten is de zogenaamde ‘Maatschappelijke Tender’ waarmee we lokale initiatieven van onze inwoners maximaal ondersteunen.

·       Door de inzet van zo’n Maatschappelijke Tender zorgen we dat er een vergoeding komt voor grondeigenaren, voor omwonenden, voor landschappelijk inpassing, voor lokale voorzieningen etc. De ‘winst’ op dergelijke projecten is groot genoeg om dat mogelijk te maken. Dat geld hoort hier, en niet in de zakken van projectontwikkelaars!

·       De opgave uit het klimaatakkoord gaat over het terugbrengen van onze CO2-uitstoot, in ons totale dagelijkse leven. Het akkoord van Groenlo had de ambitie dat de Achterhoek al in 2030 energieneutraal zou kunnen zijn. Dat akkoord gaat over het elektriciteits- en gasverbruik in woningen. Gebruik van elektriciteit om onze auto’s op te laden is daarin niet meegenomen. In de praktijk geeft het akkoord van Groenlo aanleiding tot veel verwarring en hindert daardoor het proces van de energietransitie. Daarom wil D66 Bronckhorst dit akkoord loslaten. 

Isolatie levert eerste winst op 
·       D66 Bronckhorst wil stevig inzetten op energiebesparing en dus ook het isoleren van onze woningen. De schoonste en goedkoopste energie is de energie die we niet gebruiken!
·       We kijken goed welke collectieve aanpak mogelijk is: op buurtniveau zijn andere oplossingen mogelijk en optimaal dan op het niveau van de individuele woning.
·       In de aanpak per buurt gaan we met onze inwoners in gesprek: wat leeft er in hun buurt? Wat zijn voor hun de voorwaarden om bezig te kunnen gaan met verduurzaming? 
·       Via die collectieve aanpak zorgen we er ook voor dat iedereen mee kan doen, bij voorkeur door de ‘inleg’ van de eigen energierekening: technische en financiële ontzorging.
·       De collectieve aanpak is er één voor de lange termijn. Daarom willen we snel een aanpak voor huishoudens die nuin energie-armoede leven. Schuldhulpmaatjes en energiecoaches ondersteunen hierbij.
·       We maken scherpe prestatieafspraken met wooncorporaties over hun aanpak van de verduurzaming. Het verduurzamen van de groep oude woningen met de slechtste energie labels heeft onze prioriteit. 
·       De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld. Verduurzamen waar kan is permanent het uitgangspunt. Dat houdt in dat het wagenpark en de gereedschappen die worden gebruikt zoveel als redelijkerwijze mogelijk is niet meer gebruik maken van fossiele brandstoffen. Denk daarbij ook aan sterke accu bladblazers in plaats van benzine bladblazers.
·       We sluiten aan op financiële regelingen die beschikbaar komen vanuit de EU (de zogenoemde ‘Green Deal’) en het ‘Fit for 55-programma’. Dat is een Europees project om te zorgen dat alle landen de CO2-uitstoot met 55% terug gebracht hebben in 2030.