Partijdige kieswijzer: D66 en GroenLinks

GroenLinks en D66 verschillen regelmatig van mening, maar op het gebied van onderwijs zijn er weinig verschillen. We kunnen samenwerken als het gaat om kansengelijkheid. We willen allebei gratis kinderopvang, kleinere klassen, brede brugklassen en een maatwerkdiploma. Maar er zijn ook verschillen: D66 wil een rijke schooldag met onderwijs, sport, cultuur, muziek, een gezonde lunch, natuur en huiswerkbegeleiding. GroenLinks wil alleen huiswerkbegeleiding opnemen in de schooldag.

Studenten geven wij een belastingkorting van 300 euro per maand, ongeacht je studieduur. Studenten met ouders die tot twee maal modaal verdienen, krijgen daar nog eens tot 400 euro per maand bij. GroenLinks geeft je in één keer 10.000 euro als je 18 wordt. Dat is omgerekend 208 euro per maand als je vier jaar over je studie doet. Daarbij kan je ook een beurs van 400 euro krijgen, afhankelijk van het inkomen van je ouders.

We kunnen met GroenLinks optrekken om het lerarentekort op te lossen. We hebben veel dezelfde plannen: lagere werkdruk, meer salaris en leraren krijgen meer zeggenschap over hun werk.

D66 en GroenLinks delen veel plannen om de klimaatdoelen te halen. Beide willen we de CO2-uitstoot verminderen met 60% voor 2030. Daarmee zijn we de meeste ambitieuze partijen. Ook willen we beide investeren in Europees spoor als alternatief voor vliegen. En maken we werk van het halveren van de veestapel en willen we een einde aan de bio-industrie. D66 en GL voeren een hogere CO2-belasting in. Het grote verschil tussen GL en D66 is vooral dat wij vinden dat we bedrijven ook moeten helpen te verduurzamen, terwijl GL bedrijven alleen maar verder belast.

De afgelopen jaren werkte D66 mee aan het klimaatakkoord, waardoor veel maatregelen genomen worden om de CO2-uitstoot te verlagen. De komende jaren hopen we samen met GL ons ambitieuze klimaatbeleid uit te voeren. Want alleen met leiderschap en samenwerking kunnen we de natuur- en klimaatcrisis hard aanpakken.

Huizenprijzen rijzen de pan uit en voor veel mensen is het onmogelijk om een betaalbaar huis te vinden. Daarom moeten we veel meer huizen bouwen. Vooral voor starters is het onmogelijk om ertussen te komen, al helemaal omdat ze worden gedwarsboomd door beleggers. D66 wil dat starters langer kunnen doen over het afbetalen van hun huis, zodat een hypotheek toegankelijker wordt.

We trekken samen op met GroenLinks om te zorgen dat er meer sociale huurwoningen komen voor mensen met een kleine portemonnee. D66 laat het aantal over aan gemeenten, zij weten het beste hoeveel nieuwe huurwoningen er nodig zijn. GroenLinks wil daarentegen dat minstens 40% van de nieuwbouw sociale huur is.

D66 wil naar een systeem waarin het eigen risico eerlijker wordt. Nu ben je al snel €385 euro kwijt bij een of twee behandelingen. Wij willen naar maximaal €100 eigen risico per behandeling. Met een maximum van vier. Zo verlagen we de drempel voor zorg. GroenLinks wil het eigen risico-systeem behouden, maar het eigen risico wel verlagen. Het risico blijft dan dat je het volledige bedrag kwijt bent aan een behandeling per jaar. Beide partijen verlagen de zorgpremie en dat is goed nieuws voor mensen die maandelijks een flink bedrag moeten betalen aan premie.

Verder zetten GL en D66 beide in op preventie en gezonde leefstijl. Want gezondheid is meer dan zorg. Ook pakken we beide de wachtlijsten in de GGZ aan. GL wil dat alleen doen via de overheid, terwijl D66 dat regionaal wilt organiseren.

Wij verschillen op veel onderwerpen van mening met GroenLinks. Maar als het gaat om vrij zijn, zitten we behoorlijk op een lijn. Voor racisme en discriminatie is geen plaats. Daar strijden we samen voor. Net als voor rechten van vrouwen. Wij willen dat de verplichte bedenktermijn van 5 dagen bij abortus wordt afgeschaft en dat anticonceptie gratis wordt.

Veel mensen voelen zich onzeker in deze coronatijd. Houd ik straks mijn baan? Kan ik straks weer gewoon werken in de horeca? Dat is logisch en de reden dat de overheid het salaris van duizenden werknemers betaalde. En nu moeten we door. Samen strijden we voor een hoger minimumloon, meer belasting op vooral grote vermogens en gratis kinderopvang, om zo de groeiende ongelijkheid tegen te gaan.

D66 wil €500 miljoen investeren in begeleiding en omscholing voor mensen met een uitkering. En iedereen die de arbeidsmarkt opkomt krijgt leerrechten, zodat je altijd kunt bijleren als dat even nodig is, om de overstap naar de nieuwe digitale en schone economie te kunnen maken.

Naast een gezondheidscrisis en economische crisis, kampen we met een klimaatcrisis. Om sterker uit de crisis te komen, moeten we nu keuzes maken voor het klimaat. Dat is niet alleen bittere noodzaak voor de leefbaarheid van onze aarde, maar is ook harde business. Als we nu investeren in groen, kan Nederland daaraan verdienen.

Ons klaarmaken voor de toekomst betekent ook zorgen dat de jongere generatie later nog pensioen heeft. GroenLinks koos de afgelopen jaren echter steeds vaker voor een hoger pensioen voor senioren, ten koste van de jongeren.

Nederland wordt veiliger als je begint om wijken veiliger te maken. Daarvoor zijn veel meer wijkagenten nodig, die problemen bij het begin al signaleren. Wij willen meer wijkjeugdagenten, die specifiek aandacht hebben voor (problemen van) jongeren. Ook wil D66 meer wijk-ggd’ers: mensen die helpen bij personen met verward gedrag, zodat de politie daar minder tijd aan kwijt is en mensen met psychische problemen beter worden geholpen. In 2021 speelt criminaliteit zich voor een groot deel ook online af. D66 was in de Tweede Kamer voortrekker van het agenderen van cyberveiligheid en de toenemende macht van techreuzen als Google en Facebook. Ook GroenLinks neemt cyberveiligheid nu echt serieus in hun plannen en daar kunnen we dus als progressieve partijen samen optrekken.

Samen met GL trekken we op om vluchtelingen hier een veilige plek te bieden. We willen allebei meer vluchtelingen die vluchten voor oorlog en geweld hier opvangen. Bovendien willen we samen in Europa werken aan echte oplossingen: voorkomen dat mensen op gammele bootjes stappen en zorgen dat Europa een veilig thuis is voor vluchtelingen.

D66 en GroenLinks hebben vergelijkbare plannen om racisme en discriminatie aan te pakken. Dat is goed nieuws, want het aanpakken van dit probleem vraagt om leiderschap en samenwerking.

Een verschil is dat GroenLinks bedrijven die veroordeeld zijn voor discriminatie volledig uitsluit van overheidsopdrachten. D66 doet dat ook. Maar we vinden ook dat bedrijven weer in aanmerking kunnen komen voor overheidsopdrachten als zij kunnen aantonen dat zij zijn veranderd en hebben geleerd.

We zitten behoorlijk op een lijn als het gaat om Europa, migratie en de internationale corona-aanpak. Een verschil zit ‘m bijvoorbeeld in het CETA verdrag (een handelsverdrag tussen de EU lidstaten en Canada). Wij zijn voor dit verdrag, omdat het kansen biedt voor onze ondernemers, we met Canada onze macht tegen China en Rusland vergroten én omdat we samen kunnen strijden voor het klimaat, milieu en mensenrechten. GroenLinks is tegen dit verdrag. En eigenlijk zijn ze altijd tegen alle handelsverdragen.